Abstract:
تاریخ یمینی کتابی است در شرح وقایع تاریخی از اواخر سامانیان تا زمان سلطان محمود غزنوی
که توسط ابونصر محمدبن عبدالجبار غتبی (متوفی ۴۲۷ ق) در آغازین سالهای قرن پنجم هجری
به زبان عربی نگاشته شده است. نخستین «ترجمة تاریخ یمینی» به زبان فارسی در سال ۶۰۳
ق به وسیله جرفادقانی (گلپایگانی)» از نویسندگان و مترجمان بنام دورة سلجوقی, انجام گرفته
است؛ بعد از آن, ترجمهها و شرحهای متعددی بر این کتاب نگاشته شده است که پیش از این
هشت مورد از آنها از سوی پژوهشگران شناسایی و معرفی شدهاند؛ ترجمه دیگری از این کتاب
موجود است که تا کنون ناشناخته بوده و در این مقاله به معرفی آن میپردازیم. ترجمه مورد
بحث، به سفارش بهمن میرزا (حاکم آذربایجان) و توسط عبدالکریم بن محمد صادق اهری
صورت گرفته است.
Machine summary:
نخستین «ترجمۀ تاریخ یمینی » به زبان فارسی در سال ٦٠٣ ق به وسیله جرفادقانی (گلپایگانی )، از نویسندگان و مترجمان بنام دورة سلجوقی ، انجام گرفته است ؛ بعد از آن ، ترجمه ها و شرح های متعددی بر این کتاب نگاشته شده است که پیش از این هشت مورد از آنها از سوی پژوهشگران شناسایی و معرفی شده اند؛ ترجمه دیگری از این کتاب موجود است که تا کنون ناشناخته بوده و در این مقاله به معرفی آن می پردازیم .
نسخۀ نویافتۀ ترجمۀ تاریخ یمینی اّما ترجمه ای که اخیراً توسط نگارندة این مقاله ، تصحیح و چاپ و منتشر شده است ، جزو هشت مورد معرّفی شده از سوی دکتر شعار نیست و این ترجمه تا امروز، همانند بقیۀ آثار مترجم آن ، ناشناخته مانده بود؛ این ترجمه ، دومین کتابی است که به سفارش بهمن میرزا ، فرزند عباس میرزا که حاکم آذربایجان و شاهزاده ای دانش دوست بود١ توسط عبدالکریم اهری مجدداً به فارسی روان ترجمه گشته و سبک قدیمی و اشعار عربی آن ، روان تر شده و از اشعار فارسی استفاده گردیده است .
نگارنده بعد از بازنویسی و تطبیق این اثر با ترجمۀ جرفادقانی و علی قویم ، به تدوین واژه نامه و برخی فهرست ها پرداخته و در نهایت در سال ١٣٩٩ توسط «انتشارات تمثال » چاپ و منتشر کردم تا به عنوان کتابی ارزشمند و تاریخی در دسترس علاقه مندان تاریخ و ادبیات قرار گیرد و یکی دیگر از میراث مکتوب شهرستان اهر به جوامع علمی و فرهنگی معرفی شود.