Abstract:
هدف از انجام این تحقی ق بررسی و توضیح دیدگاه تعداد زیادی از
شعرای فارسی در مورد ماه مبار ک رمضان و روزه میباشد و نظریات
شعرای مذکور در ای نمورد در ش ش مقوله کلی و اساسی طبقه بندی شده
است. 1- اشتیاق شعرا نسبت به آغاز ماه مبارک رمضان 2- حزن و اندوه
شعرا نسبت به هجران و وداع ماه رمضان 3- منزلت و مقام روزه و ماه
رمضان در شعر فارسی 4- اثار و نتایج روزه از دیدگا هشعرا 5- روزه
عاشقانه و همیشگی در شعر فارس ی 6- شرائط روزه داری و قبولی روزه از
دید شعرا. دقت در نتایج این مقاله مبین آ ن است که شعرای مورد
بررسی دیدگاههای بسیار جامع، دقیق و حائز اهمیت ی را در موارد شش گانه
فوق مطرح ساختهاند که به کارگیری آنها میتواند سبب برخورد صحیح
انسانها با روزه و ماه مبارک رمضان گردد و نی ل به فلسفه و هدف اصلی
روزه داری را برای جوامع انسانی تسهیل سازد.
Machine summary:
اشتياق و شادي نسبت به آغاز ماه رمضان واعظ قزويني به مجموعه دوستان خود - و بلکه به مجموعه انسانها و مسلمين عالم - «مژده» ميدهد که ماه رمضان در شرف حلول و آمدن است : دوستان مژده که ماه رمضان ميآيد وقت آمرزش هر پير و جوان ميآيد ميتوان کرد نثار قدمش جان عزيز که ز درگاه خداوند جهان ميآيد سفره رحمتش افتاده و اين ماه شريف به خبر کردن ما بي خبران ميآيد (ديوان اشعار، ص ٢٢٩) مولوي در ديوان شمس از آمدن ماه رمضان و شب هاي قدر آن که سرنوشت هرانساني در آن شب ها معين ميگردد و همچنين از آمدن عيد رمضان سخن ميگويد،نحوه بيان او به گونه اي است که حقيقتا تمامي روزهاي ماه رمضان عيد است و بايدقدر همه را دانست : نک رمضان آمد و قدرست و عيد و زتو رسيدست در آن شب برات (ديوان شمس ، ترجيع بند هشتم ، بيت ٢٨) انوري ابيوردي از سايه افکندن ماه روزه و ايام تحول و دگرگوني ياد ميکندوروزهاي ماه مبارک رمضان را با اوصاف «مسعود» و «مبارک » وصف کرده و ماه رمضان را ماه مبارک و بزرگي ميخواند: سايه افکند مه روزه و روز تحويل روز مسعود مبارک ، مه ميمون جليل (ديوان انوري ، قصيده ١١٨، ص ٢٩٨) 153 سوزني سمرقندي از هلال ماه رمضان - که در واقع يادآور فرارسيدن ايام روزه وروزه داري است - سخن به ميان ميآورد: هلال روزه ميمون لقاي فرخ فال نمود روي زگردون نيل فام چونال (ديوان اشعار، قصيده در مدح صفي الدين ، بيت اول ) همچنين ميگويد: آمد هلال روزه و بنمود روي خويش مانند نعل زرين از چرخ نيلفام (همان، قصيده در مدح سيد الاجل رضا، بيت ١٢) عطار نيشابوري ، ياران و دوستان را مخاطب اين پيام قرار ميدهد که ماه روزه فرارسيد در حاليکه آنان در خواب غفلت وبي خبري بسرمي برند و سپس از آنان ميخواهدکه از چنين خواب طولاني و سنگيني بيدار گردند: اي دوست ، ماه روزه رسيد و تو خفته اي آخر ز خواب غفلت ديرينه سربرآر (ديوان عطار، قصيده ١٨، ص ٧٨٢) در دعاي اولين روز ماه مبارک رمضان نيز از خدا ميطلبيم که ما را از خواب غافلان بيدار سازد.