Abstract:
چند گونگی و تنوع فرهنگی در جوامع یکی از مباحث علوم فرهنگی است که بررسی تاثیرات آن در ارتباطات اجتماعی و چگونگی سامان بخشیدن به آن در مسیر اهداف مشترک اجتماعی یکی از مسایل مهم حوزه مشترک ارتباطات و فرهنگ به شمار می آید. این نوشتار به منظور بررسی و ارایه برخی اصول و راهبردهای اسلام در خصوص ارتباطات در جوامع اسلامی متکثر فرهنگی تهیه شده است تا به گوشه ای از سؤالات متعدد موجود در زمینه چگونگی روابط مطلوب میان اقوام ، نژادها و گروه های فرهنگی مسلمانان در جامعه اسلامی و نیز ارتباط با اقلیتهای دینی پاسخ دهد و مبانی وحدت فرهنگی جامعه اسلامی را مرور نماید. برای این منظور نویسنده ضمن بررسی مفهوم فرهنگ و تحلیل عوامل موثر بر وحدت فرهنگی، پدیده تکثر فرهنگی و پیامدهای ناشی از آن را مورد توجه قرار می دهد. هدف از این بررسی آن است تا ویژگی ها و اصول حاکم بر یک الگوی سالم ارتباطی در این گونه از جوامع استخراج و جهت تحلیل و برنامه ریزی بومی به کار گرفته شوند.
Machine summary:
"این نوشتار به منظور بررسی و ارائه برخی اصول و راهبردهای اسلام در خصوص ارتباطات در جوامع اسلامی متکثر فرهنگی تهیه شده است تا به گوشهای از سؤالات متعدد موجود در زمینه چگونگی روابط مطلوب میان اقوام، نژادها و گروههای فرهنگی مسلمان در جامعه اسلامی و نیز ارتباط با اقلیتهای دینی پاسخ دهد و مبانی وحدت فرهنگی جامعه اسلامی را مرور نماید.
مبانی وحدت در فرهنگ اسلامی یکپارچگی و وحدت فرهنگی در جامعه اسلامی که با نوعی ارتباطات متعادل میان گروههای فرهنگی توام است، در گرو توجه به اصولی است که ذیلا به برخی از مهمترین آنها اشاره میشود: 1ـ وحدت عقیده یا ایدئولوژیک برای استقرار وحدت و همبستگی دینی یک جمع، اشتراک در عقیده و جهانبینی از مبانی اولیه بوده و بدون وجود چنین اشتراکی، وحدتی عمیق، فراگیر و پایدار محقق نمیشود؛ از دیدگاه اسلام پایه اعتقاد اسلامی بر محور خدا و یکتا پرستی قرار دارد: «یا ایها الذین امنوا اتقو الله حق تقاته و لا تموتن الا وانتم مسلمون و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا » (آل عمران/ 103و 102) « ای کسانی که ایمان آوردهاید، از خدا آن گونه که حق پروا کردن از اوست، پروا کنید و زینهار، جز مسلمان نمیرید و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید.
راهبردهای ارتباطات میان فرهنگی اسلام همانگونه که بیان شد، اسلام از 1400 سال پیش تا کنون دیدگاههای روشنی نسبت به نقش و جایگاه اجتماعی اقلیتهای دینی در جامعه اسلامی داشته است و علیرغم اختلاف نظرهایی که در جزئیات احکام و مصادیق آنها مطرح بوده است، در کلیات این موضوع اختلاف جدی وجود نداشته است."