Abstract:
هدف این پژوهش بررسی نیازهای فرهنگی و آموزشی دانشآموزان دوره اول متوسطه است. مطالعه حاضر از منظر هدف کاربردی و از جنبه شیوه گردآوری اطلاعات ترکیبی از نوع اکتشافی است که در آن ابتدا از روش کیفی (بررسی اسنادی) و سپس روش کمّی (پیمایش اجتماعی با بهرهگیری از پرسشنامه نیمهساختاریافته در فضای مجازی) استفاده شده است. در بخش کیفی، بهمنظور تعیین نیازهای تجویزی بررسی اسنادی (سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، برنامه درسی ملی و اهداف دورههای تحصیلی رسمی عمومی) انجام شده است. براساس نتایج حاصل از بررسی اسنادی، چهارچوب مفاهیم و متغیرهای پرسشنامه نیازسنجی از دانشآموزان دوره اول متوسطه مشخص شد. پس از تهیه فرم اولیه پرسشنامه، بررسی روایی و پایایی آن (7/0 برای تمامی سؤالات) در یک نمونه 708 نفری از دانشآموزان دوره اول متوسطه اجرا شد و نیازهای اظهاری (اعلامشده توسط دانشآموزان) بهدست آمد. سپس این نیازها با نیازهای تجویزی و هنجاری مطرحشده در اسناد بالادستی مقایسه شد. برای تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش در بخش کیفی از کدگذاری متنها با رویکردی استقرایی و برای بخش کمّی از آمار توصیفی، آزمون خیدو تک نمونهای و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد بین نیازهای ترجیحی ابرازشده توسط دانشآموزان و نیازهای تجویزی مطرحشده در اسناد بالادستی شکاف وجود دارد. اسناد بالادستی آموزشوپرورش جامعهپذیری و تربیت دینی و سیاسی دانشآموزان را در اولویت قرار میدهد؛ اما برای خود دانشآموزان نیازهای هنری و ادبی، تفریح و سرگرمی و مهارتهای شغلی اولویت و اهمیت دارد.
The aim of this study is to investigate the cultural and educational needs of secondary school students. This study is an applied and exploratory research using a mixed data collection approach, incorporating qualitative (document review) and quantitative (social survey using a semi-structured questionnaire in the virtual space) methods. The qualitative segment involves identifying prescriptive needs through document analysis (Document of Fundamental Education Reform, National Curriculum, and Objectives of Formal and Public Education). Subsequently, based on the findings, a framework of concepts and variables for the needs assessment questionnaire of high school students was developed. The initial questionnaire was validated (with a reliability coefficient of 0.7 for all questions), then administered to a sample of 708 high school students to ascertain their stated needs. A comparison was made between the prescriptive and normative needs derived from documents and interviews. Data analysis involved coding with an inductive method for the qualitative part, while the quantitative approach utilized descriptive statistics, one-sample chi-square test, and the Farid Mann test. The results uncovered a disparity between the needs articulated by high school students and those documented in reviews. The documents prioritize education, socialization, religious and political training of students; however, students themselves emphasized artistic and literary needs, entertainment, and job skills as their primary concerns.
Machine summary:
از همين رو، برخي شـواهد و مطالعـات انجام شـده نشان ميدهد که آماده سازي دانش آموزان براي زندگي و رويارويي با مشـکلات روزمـره در نظام تعليم و تربيت به ميزان کافي موردتوجـه قـرار نگرفتـه اسـت (جـوانمرد و پورقهرمـاني، ١٣٩٤: ٣١؛ امينون و همکاران ، ١٣٩٥: ١٠٢١؛ بـاقري و رحيميـان ، ١٣٩٦: ٢٥٩؛ آل احمـدي و شـرفي ابقا، ١٣٩٥: ١١١) و دانش آموزان دوره متوسطه وضعيت موجود برنامه آموزشي را پاسـخگوي نيازهاي خود تشخيص نداده اند و ايجاد تغيير در ايـن برنامـه ها را ضـروري ميداننـد (حـاج حســيني، شــبيري و فــرج الهــي، ١٣٨٩: ٢٣١٥)؛ بنــابراين ، معلمــان بايــد بــه نيازهــاي واقعــي دانش آموزان توجه کرده و آن را در برنامه هاي درسي خود طراحي کننـد.
57 جدول شماره ١: دسته بندي نيازها براساس نظريه ها و پژوهش هاي بررسيشده {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} برمبناي اين دسته بندي، مطالعه حاضر به بررسي و مقايسـه نيازهـاي توصـيفي ابرازشـده توسط دانش آموزان دوره اول متوسطه با نيازهاي تجويزي مطرح شده ازسوي اسناد بالادسـتي پرداخته است .
براي اين کار ابتدا نيازهـاي تجـويزي کـه در اسـناد بالادسـتي نظـام تعلـيم و تربيت (برنامه درسي ملي، سند تحول بنيادين آموزش وپرورش و اهداف دوره هاي تحصـيلي نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي) احصا گرديدند و سپس نيازهاي توصـيفي و اظهارشـده توسط گروه هاي هدف يعني دانش آموزان دوره اول متوسطه که از طريـق تکميـل پرسشـنامه به دست آمده اند تعيين و بـا نيازهـاي تجـويزي مقايسـه شـدند.