Abstract:
سهم بالای بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی در کشور، الزام برنامه ریزان را برای تقویت و توسعه آن گوشزد می کند. ازآنجاکه روند توسعه در جهان بیان کننده اقتصادی مبتنی بر دانش در همه حوزه هاست، به کارگیری فناوری در بخش خدمات نیز دارای اهمیت فوق العاده ای است. شواهد نشان می دهد به رغم تعداد زیاد شرکت های دانش بنیان در عرصه تجاری سازی و فناوری اطلاعات به عنوان دو بخش ارایه دهنده خدمات، متاسفانه تعداد شرکت های دارای فناوری بالا یا متوسط به بالا اندک است. این در حالی است که بهره مندی از سرمایه های مادی، انسانی و منابع طبیعی، زمینه ساز پیشرفت در این عرصه است. عدم دسترسی به آمار دقیق و به روز در عرصه نحوه ارایه خدمات دانش بنیان و جایگاه این بخش در اقتصاد کشور، تحلیلگران را از رصد دقیق موقعیت این بخش و بررسی نقاط ضعف و قوت آن بازمی دارد. بررسی ها نشان می دهد در عرصه خدمات دانش بنیان برای رقابت با دیگر کشورهای پیشرو باید با به کارگیری انواع فناوری ها ازجمله اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، داده کاوی، بسترهای نرم افزاری، پلتفرم های نرم افزاری و اپلیکیشن ها، انرژی های تجدید پذیر و... زمینه تقویت و رشد واقعی بخش خدمات را فراهم آوریم. می توان گفت هرگونه کاستی یا سهل انگاری در این باره موجب می شود تا فعالیت های سوداگری و دلالی جایگزین فعالیت های مولد در این بخش شود. با توجه به اهمیت موضوع لازم است راهکارهایی مانند حمایت موثر از استارتاپ های فعال حوزه خدمات، ایجاد انگیزه در متخصصان نوآور بخش خدمات، تجهیز زیرساخت های فناوری کشور، شناسایی توانایی های داخلی و ارایه آمار درست از فعالیت شرکت های دانش بنیان و... برای رشد واقعی خدمات دانش بنیان اتخاذ شود.
Machine summary:
1- جایگاه شرکتهای دانشبنیان در بخش خدمات با توجه به اینکه هدف از راهاندازی شرکتهای دانشبنیان جذب و تبدیل ایدهها به محصول و مشاغل پایدار، تجاریسازی علم و دانش، تجاریسازی یافتههای تحقیقاتی و پژوهشی، توانمندسازی دانشآموختگان برای ورود به فضای کسبوکار، حمایت، هدایت و جهتدهی نوآوریها و تولید فناوریهای برتر، بهکارگیری توانمندیهای دانشگاهها و واحدهای پژوهشی در جامعه، ترغیب متخصصان، نوآوران، مخترعان و اعضای هیئت علمی دانشگاهها و واحدهای پژوهشی، ارتقای فرهنگ کارآفرینی و تشویق بنگاههای اقتصادی و دستگاههای اجرایی به بهرهگیری از یافتههای پژوهشی و فناوریهای شکلگرفته در مراکز پژوهشی است، میتوان گفت تحقق این موضوع گامی بسیار مهم در راستای رشد و توسعه اقتصادی و فرهنگی است تا حدی که امنیت اقتصادی و ملی را تأمین خواهد کرد.
با توجه به سهم بالای بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی بدون نفت در کشور، مشاهده میشود بهرغم تعداد زیاد شرکتهای دانشبنیان در عرصه تجاریسازی و فناوری اطلاعات، شاهد عدم پیشرفت جدی شرکتهای دانشبنیان در عرصه ارائه خدمات با فناوری بالا هستیم درحالیکه بهرهمندی از سرمایههای مادی و انسانی و منابع طبیعی میتواند زمینهساز پیشرفت در این عرصه باشد.
با توجه به اینکه در کشورهای پیشرفته، فعالیت شرکتهای دانشبنیان در بخش خدمات در راستای افزایش رضایت عمومی گامهای اساسی برداشته است، انتظار میرود در کشور ما نیز با توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات و ایجاد پلتفرمهای ارتباطی، ارائه خدمات اجتماعی به افراد را گسترش دهیم؛ زیرا گسترش اینگونه خدمات موجب افزایش رفاه افراد جامعه و کاهش هزینهها میشود، اما مشاهدات نشان میدهد که ایران در این حوزه از پیشرفت خوبی برخوردار نبوده است.