Abstract:
طرح‌‌های لباس به‌‌عنوان یکی از اجزای مهم فرآیند تولید، بازاریابی و فروش آن محسوب می‌‌شوند که ممکن است به شکل لباس مربوط شوند یا نقش‌‌های روی آن را دربرگیرند. این طرح‌‌ها در صورت دربرداشتن شرایط مقرر در قوانین، از حقوق مالکیت ادبی و هنری برخوردار می‌‌شوند. در حقوق آمریکا، شرایط حمایت عبارتند از اصالت و تثبیت در یک حامل ملموس. در عین حال، در آمریکا، اعطای کپی‌‌رایت به طرح‌‌های لباس، حتی در فرض تحقق شرایط حمایت، با مانع مهم کاربردی بودن پوشاک مواجه است. در حقوق ایران، با عنایت به قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، طرح‌‌های لباس در صورت اصالت و تجسم خارجی حمایت خواهند شد. قانون ساماندهی مد و لباس، با در نظر گرفتن لزوم پایبندی به ارزش‌‌های اصیل جامعه و حفظ حجاب و عفت عمومی، شرط مبتنی بودن بر نمادهای ایرانی-اسلامی را برای حمایت‌‌پذیری طرح‌‌های لباس پیش‌‌بینی کرده است. نتایج حاصل از این مقاله، که به روش توصیفی-تحلیلی نگارش یافته، حاکی از این است که قانونگذار ایرانی، حفظ نظم عمومی و اخلاق حسنه را بر حمایت از حقوق پدیدآورندگان طرح‌‌های لباس ترجیح داده است که اقدامی شایسته محسوب می‌‌شود.
Clothes designing is highly considered as one of the most crucial components of the clotheproduction, marketing and sales process which might be relevant to the shape or its patterns. If these designs meet the conditions stipulated in the laws, they will enjoy literary and artistic property rights. While in American law, the conditions of protecting legally refer to originality and fixation in a tangible medium. Simultaneously, in America, granting copyright to clothes designs, even assuming that the conditions of protection being fulfilled, encounters the important obstacle as its applicability. In Iran 's law, according to the Law on the Protection of Authors' and Composers' Artists' Rights, clothes design might be protected if they are original and expressed. Referring the Law on Regulating Fashion and Clothes, taking into account the necessity of adhering to the original values of the society and maintaining veil and Public Chastity, has foreseen the condition of adapting Iranian-Islamic symbols for the copyrightability of clothes designs. The results of this article, has been vividly depicted with a descriptive-analytical method, the Iranian legislator has preferred maintaining public order and good morals over protecting the rights of creators of clothes designs, considered a worthy action.
Machine summary:
۱۴۶ پژوهش تطبيقي حقوق اسلام و غرب ، دوره ۱۱، شماره ۱، پياپي ۳۹، ۱۴۰۳ 21 حمايت پذيري طرح هاي لباس در نظام حقوق ادبي و هنري ايران و آمريکا سيد محمدهادي قبولي درافشان دانشيار گروه فقه و مباني حقوق اسلامي، دانشگاه فردوسي مشهد.
از جمله قالب هاي تصورپذير در قلمرو حقـوق مالکيـت فکـري بـراي حمايـت از طرح هـاي لبـاس ، حقوق مالکيت ادبي و هنري يا کپيرايت است ١ که ميتواند تحت شرايط معيني بـه طـراح يـا سـرمايه گذار تعلق گيرد.
۱۴۸ پژوهش تطبيقي حقوق اسلام و غرب ، دوره ۱۱، شماره ۱، پياپي ۳۹، ۱۴۰۳ اما مسأله مهمي که در بحث حمايت از مد و طراحي پوشاک بايد مدنظر قرار گيرد، انطباق ايـن مـوارد با فرهنگ اصيل ايراني- اسلامي است که نتيجه آن از يک سو، حفظ ، تقويت و ترويج طرح هاي برگرفتـه از فرهنگ غني کشور و از سوي ديگر، پاسداشت ارزش ها و مباني ايراني- اسلامي است .
حمايت پذيري طرح هاي لباس در نظام حقوق ادبي و هنري ايران و آمريکا ۱۵۵ داشتن پوشش مناسب ، ضرورتي انکارناپذير است ، طـرح لبـاس زمـاني حمايت پـذير خواهـد بـود کـه در آفرينش آن ، ارزش هاي حکام بر جامعه مدنظر قرار گرفته باشد.
Mulgund, Shrusti, (2022), Applicability of Intellectual Property Rights in the Realm of Fashion حمايت پذيري طرح هاي لباس در نظام حقوق ادبي و هنري ايران و آمريکا ۱۵۹ Industry, International Journal of Legal Science and Innovation, Vol. 4 Iss 1; 312.
(
, 
, 
)
