مقایسه تأثیر ماساژ بازتابی کف پا و کف دست بر شدت خستگی بیماران تحت درمان با همودیالیز Journal Article

زمینه و هدف: خستگی یکی از شایعترین عارضه در بیماران تحت درمان باهمودیالیز می‌باشد. از جمله اقداماتی که می‌تواند به‌عنوان یک مداخله پرستاری جهت کاهش خستگی به کار رود، ماساژ بازتابی است. این پژوهش باهدف مقایسه تاثیر ماساژ بازتابی کف پا و کف دست بر شدت خستگی بیماران همودیالیزی انجام شد. روش بررسی: مطالعهحاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شاهد دارسه گروهه یک سو کور بود که بر روی 90 بیمار همودیالیزی انجام شد. ابزار جمع آوری داده‌ها شامل پرسشنامه مشخصات فردی و سنجش شدت خستگی بود. پس از تکمیل پرسشنامه، ماساژ بازتابی کف پا و کف دست به مدت هفته‌ای 2بار و هر جلسه 20 دقیقه و به مدت 5 هفته انجام شد. پرسشنامه تعیین شدت خستگی قبل مداخله، هفته سوم و پنجم مداخله توسط هر سه گروه تکمیل گردید. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که قبل و هفته سوم بعد از شروع ماساژ بازتابی کف پا و دست، اختلاف آماری معنی‌داری بین گروه کنترل و دو گروه مداخله وجود ندارد (346/0p= قبل مداخله)؛(813/0p= هفته سوم مداخله)، اما بعد از 5 هفته، تفاوت آماری معنی‌داری بین گروه کنترل و دو گروه مداخله دست و پا داشت (002/0 p=). نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این پژوهش به نظر می‌رسد، ماساژ بازتابی، روشی موثر جهت کاهش شدت خستگی می‌باشد، لذا توصیه می‌شود با توجه به هزینه کم، عدم عوارض و سهولت انجام آن، در بیماران تحت درمان با همودیالیز جهت کاهش شدت خستگی به کار رود.

Background and objective: Fatigue is a common complication in patients undergoing hemodialysis. Among the measures that could be used as a nursing intervention to reduce fatigue, is reflexology. This study was conducted to Compar foot and hand Reflexology on fatigue in patients undergoing hemodialysis. Methods:This study was a randomized clinical trial and single-blind, in three-group on 90 hemodialysis patients. Data collected included demographic questionnaire and a questionnaire fatigue severity. Fatigue questionnaire before and after the intervention of the third week and the fifth week of the intervention was completed by all three groups. Results: Findings from this study showed before and after the start of the third week foot and hand reflexology there was not statistically significant difference between the control and intervention groups exist (p=0.346 pre-intervention) (p=0.813 third week of intervention) But fifth weeks, significant difference was observed between control and intervention groups (p=0.002). Conclusion:Based on the findings of this study in seem reflexology as a part of alternative medicine, is an effective way to reduce fatigue. It is recommended due to its low cost, and ease of its lack of side effects in patients with hemodialysis are used to reduce fatigue. Keywords: Reflexology, Fatigue, Hemodialysis.