Abstract:
در این نوشته به مهمترین جنبههای روانشناختی معلولیت یا ناتوانی جسمی توجه شده
است. ناتوانی جسمی دارای ابعادی جسمانی و روانشناختی است. افراد ناتوان یک اقلیت
بزرگ در هر جامعه را تشکیل میدهند. همانند دیگر اقلیتها، آنان اکثرا محروم بوده و
مورد تبعیض و پیشداوری واقع میشوند. این مسائل نه تنها افراد مزبور بلکه
خانوادهها و دوستان نزدیک آنان و تقریبا هر فرد جامعه را تحت تأثیر قرار میدهند.
تعریفهای جدیدتر ناتوانی، نمایانگر یک تغییر از دیدگاه صرفا جسمی-طبی به دیدگاه
یکپارچۀ روانی–اجتماعی–اقتصادی میباشد.
در متن حاضر، به برخی از دلایل نظری وجود تبعیضها اشاره شده است. نگرشهای منفی،
پیشداوریها، تبعیضها، و رفتارهای غیرمنصفانه بر همۀ جنبههای زندگی افرادی که از
نوعی ناتوانی رنج میبرند تأثیر به جای میگذارند. بویژه، عوامل مزبور بر سه زمینۀ
مرتبط اشتغال، رضایت از کار و زندگی، سازگاری روانی- اجتماعی و سلامت روانی تأثیر
دارند. اشتغال به کار، مهمترین عامل است. زیرا بر احساس رضایت، سازگاری، و سلامت
روانی افراد نیز تأثیر به جای میگذارد. تدابیری چند به منظور غلبه بر نگرشهای منفی
و موانع روانی-اجتماعی، بویژه در محیطهای شغلی، معرفی گردیدهاند، تدابیری نظیر
آموزش یا کارآموزی و توانبخشی بویژه هنگامی اثر بیشتری دارند که مشارکت داوطلبانۀ
هر دو گروه افراد ناتوان و دیگر افراد جامعه را تسهیل نمایند. ظاهرا، ناتوانی یا
معلولیت نه فقط در جسم افراد ناتوان بلکه بیشتر در طرز فکرها و نگرشهای آنان و دیگر
افراد جامعه وجود دارد که همین امر حساسیت و مشارکت بیشتر روانشناسان و پژوهشگران
دیگر را ضروری میسازد.
Machine summary:
"پیشداوریها، رفتارهای غیرمنصفانه، و تبعیضهای مزبور بر همۀ زندگی افراد ناتوان و بویژه بر جنبههای بسیار مهم استخدام شغلی، رضایت از کار و زندگی، و سازگاری روانشناختی و سلامت روانی آنان به شرح زیر تأثیر به جای میگذارند: 1- اشتغال یا استخدام شغلی[51]: کار نه تنها در استقلال اقتصادی بلکه در رشد مفهوم خود یا خود انگاره[52]، ارتباط با همسالان، و هویت یک شخص در جامعه نیز نقشی مهم ایفا مینماید (هلند[53]،1983، کی یرنان و دیگران[54]، 1989).
علت جراحت یا ناتوانی ممکن است بر میزان سازگاری تأثیر کند زیرا جراحاتی که فرد شخصا به خود وارد میسازد، مانند خودکشی، و همچنین حوادث محیط کار و منزل غالبا برای افرادی روی داده که از قبل مسایل عاطفی و اجتماعی مهمی در زندگی شخصی خود داشتهاند (گویتر[77]، 1984).
همچنین، در افراد دارای ناتوانی موارد زیر مشاهده شده است: میزان بیشتری از فشار روانی و افسردگی مزمن (ترنر و بیسر[86]،1990)، نشانههای افسردگیآور (ترنر و نح[87] 1988) و افسردگی، بویژه هنگامی که برای رفاه شخص دیگری مسئولیت احساس میکنند (الیوت و دیگران[88]، 1991).
"Introduction to Section II: Issues affecting the rehabilitation of persons with physical disabilities".
The relationship between physical disability, social perception and psychosocial stress.
Columbus, Ohio: Ohio State University, Department of Physical Medicine, Division of Disability Research.
The sociology and social Psychology of disability and rehabilitation."