Abstract:
در دهه های گذشته، بوروکراسی پیچیده سازمانها، دارای آنچنان قوام و تعصبی بودکه
خدشه به آن امری مذموم و بعضا نا ممکن تلقی می شد. در چنین فضایی اندیشه خلق
سازمانهای مجازی بی شباهت به رویا نبود. اما در عصر حاضر تغییرات شگرف سازمانها و
پیشرفتهای غیر قابل تصور تکنولوژی ارتباطی، اطلاعاتی و نیز فراگیر شدن شبکه های
رایانه ای در سازمانها و حتی منازل و از سوی دیگر ناکار آمدی سازمانهای سنتی در
پاسخگویی به این تحولات، موجب کمرنگ شدن حکومت اداری سازمانها (بوروکراسی ) و
حکفرمایی نتوکراسی (حکومت شبکه ها بر سازمانها ) شده است . حال دیگر، ایده
سازمانهای مجازی نه تنها رنگ واقعیت به خود گرفته است، بلکه ضرورتی انکار ناپذیر در
سازمانهای سده بیست و یکمی محسوب میشود.
امروزه بسیاری از کارکنان در منازل خود و از طریق شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی
همچون: اینترنت، پیجر، فاکس، ویدئو کنفرانس و ... خدمات خود را به سازمانهایشان
ارائه میدهند. همچنین سازمانهای کوچک و بزرگ، از طریق اتحاد و وحدت زود گذر برای
انجام یک کار ویژه بطور گروهی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، حتی با
رقبای دیروز خود همکاری میکنند و دست به کارهای بزرگ می زنند. به هر تقدیر، در این
مقاله تلاش شده است، ضرورت پرداختن به سازمانهای مجازی و همچنین مواردی همچون مفهوم
چرخه حیات، انواع، مزایا و معایب سازمانهای مجازی مطرح و در حد مقدور شرح داده شود.
Machine summary:
اما در عصر حاضر تغییرات شگرف سازمانها و پیشرفتهای غیر قابل تصور تکنولوژی ارتباطی، اطلاعاتی و نیز فراگیر شدن شبکه های رایانه ای در سازمانها و حتی منازل و از سوی دیگر ناکار آمدی سازمانهای سنتی در پاسخگویی به این تحولات، موجب کمرنگ شدن حکومت اداری سازمانها (بوروکراسی ) و حکفرمایی نتوکراسی (حکومت شبکه ها بر سازمانها ) شده است .
همچنین سازمانهای کوچک و بزرگ، از طریق اتحاد و وحدت زود گذر برای انجام یک کار ویژه بطور گروهی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، حتی با رقبای دیروز خود همکاری میکنند و دست به کارهای بزرگ می زنند.
امروزه، با توجه به توسعه و گسترش تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی و همچنین فراگیر شدن شبکه های کامپیوتری نظیر اینترنت، مفهوم مجازی بودن در تصورات عمومی و زندگی روزمره انسانهای سده بیست و یکمی وارد شده واین امر موجب شده است تا افراد در داخل و خارج از سازمانها، چیز جدیدی به نام فضای مجازی را تجربه کنند.
(رابرت کریتنر، ص 649 ،2001) - سازمان مجازی، به شکل جدیدی از سازمانها اطلاق می شودکه از مشخصه های آن جمع شدن گروهی از افراد است که از نظر جغرافیای پراکنده اند و به سازمانهای یکسانی نیز وابسته نیستند و برای رسیدن به یک هدف واحد از طریق فناوری اطلاعات با هم در تماس هستند.