تحقیق دقیق در صفات باری تعالی یا دقت عمیق در اطراف بیانات آقای محلاتی Journal Article

"عین علم و قدرت و حیات است الی آخر-خلاصه چون بحث علم و صفات‌ خداوند عمیق و دقیق است و بحث زیاد باعث لغزش است فقط اشکالاتی که بر فاعل به عینیت تمام صفات بر ذات است الباب‌ مطالب بطور اشاره عرض میکنیم تا اهل دقت و خود جناب آقای‌ محلاتی متوجه شوند-اولا معنی علم انکشاف معلوم است‌ حضور عالم هر معلوم و مفهومی باشد و در هر جا و ظرفی باشد نه صورت حاصله با معانی دیگر-ثانیا صفاتی را که ائمه(ع) فرموده‌اند عین ذات است باید دانست کدام قسم از صفات است‌ آیا صفات ذات است مثل حی و قیوم دائم-یا صفات فعل است‌ مثل خالق و رازق و قادر و عالم و غیرها-ثالثا بطوری که‌ تحقیق شد صفات بر سه قسم است-حقیقیه محصه مثل حی و قیوم و دائم که باراشان ذات واجب الوجود است و اینها عین‌ حقند-دوم صفات حقیقیه ذات اضافیه مثل عالم قادر رازق و امثال اینها که مضاف الیه بخواهند یعنی عالم معلوم بخواهد قادر مقدور و رازق مرزوق بخواهند-چنانچه اینها عین‌ ذات باشند و ذات واجب هم خالق رعات تمام اشیا است این‌ حوادث و موجودائی که در هر دور پیدا میشود آیا در ازل معلوم‌ و مقدور خدا بودند یا اگر نبوده لازم آید نعوذ به جهل‌ و عجز خداوند تعالی شانه و اگر معلوم و مقدور بودند پس‌ چرا حالا ماها با این دوره جنگها پیدا شدیم و در ازل و قبلا خلق و حادث نشدیم لذا برای تتخصی از این اشکالات میگویند صفات حقیقیه ذات اضافه زاید بر ذات است کما اینکه حاجی‌ سبزواری میگوید:ان الحقیقی من المضاف."