Abstract:
نویسنده در این مقاله به یکی از موضوعات اختلافی- میان فقه شیعه و فقه اهل سنت پرداخته است. به نظرفقیهان شیعه، مسافر با وجود شروط- ی که در جای خودذکر شده است، می بایست نمازش را کوتاه بخواند، امامیان فقهای اهل سنت اختلاف است، حنفیه با شیعه- هم عقیده هستند ولی سایر مذاهب، قصر در نمازمسافر را جایز یا مستحب مؤکد دانسته- اند. نویسنده- پس از بررسی قرآن کریم و روایات اهل سنت به این- نتیجه می رسد که قرآن نه بر وجوب و نه بر جوازدلالتی ندارد و در این زمینه ساکت است، ولی روایات- فراوانی از پیامبر(ص) گویای این است که آن حضرت نه- تنها سفارش به کوتاه خواندن نماز در سفر می کرد،بلکه خود نیز در سفرهایش به قصر نمازهای چهاررکعتی پای بند بود. اصحاب آن حضرت و خلفای بعداز او نیز بر همین سیره بودند و تنها عثمان در سالهای- پایانی خلافتش و عایشه بنابر نقل بعضی، نماز را درسفر تمام می خواندند، در حالی که چون عمل آنان فاقددلیل موجهی بود بامخالفت اصحاب دیگر رو به روشد. بنابر این هیچ دلیل معتبری در منابع فقه اهل سنت- - همچون منابع فقه شیعه - بر جواز تمام خواندن نمازدر سفر وجود ندارد.
Machine summary:
((43)) شوکانی گفته است: این روایت، دلیل محکمی است بر اینکه قصر واجب- است، زیرا اگر نماز به صورت دو رکعتی واجب شده- باشد، زیادتر از دو رکعت جایز نیست، همچنانکه درحضر، بیش از چهار رکعت جایز نیست.
این حدیث دلالت دارد که رسول خدا(ص) همواره درمسافرت نماز را کوتاه می خوانده- اند و اختلاف فقط- در این جهت است که آیا آغاز قصر، خروج از شهراست همانگونه که عمر بر این مبنا عمل می کرده، یا پس- از ط- ی مسافت هجده فرسخ است؟ نووی گفته است: اما این سخن جبیر که: «شرحبیل در ابتدای هفده یاهجده فرسخی نمازش را کوتاه خوانده» حجیت ندارد،زیرا وی فردی تابعی است که مخالف جمهور صحابه- عمل کرده یا باید عمل او را این گونه تاویل کرد که این- حادثه در خلال سفرش بوده نه پایان سفرش و این- تاویل، تاویل روشنی است.
و از آنجا که روایت صراحت دارد که تلقی عبدالله بن- مسعود از عمل پیامبر(ص) این بوده که کوتاه خواندن- نماز واجب است و به همین دلیل استرجاع می کند و به- دنبال آن می گوید: کاش بهره من از چهار رکعت، دورکعت مقبول بود، نووی و دیگران تلاش کرده- اند تا این- روایت را تاویل کنند و از شدت آن بکاهند و چنین- گفته- اند: مقصود ابن مسعود این بوده است که مخالفت کردن باروش رسول خدا(ص) و دو خلیفه بعد از او کراهت- دارد.
((93)) شوکانی گفته است: دلیل سوم بر جواز تمام خواندن نماز در سفر، روایتی- است که در صحیح مسلم و غیر آن وجود دارد که- مضمون آنها این است که صحابه با رسول خدا(ص)مسافرت می کردند و برخی نمازشان را کوتاه- می خواندند و برخی دیگر تمام، برخی روزه می گرفتندو برخی روزه نمی گرفتند و کسی هم بر دیگری عیب- نمی گرفت.