Abstract:
نخستین اطلاعات در باره جمعیت ترکمنستان که به طور رسمی منشتر شده است, مربوط به
گزارش آمار ماموران حکومت تزاری در سال ۱۹۱۳ می باشد که شمار جمعیت را در حدود ۱/۰۵۰/۰۰۰
نفر گزارش کرده است.
با توجه به وقایع و حوادثی چون جنگهای استقلال طلبانة ترکمنان با رژیم کمونیستی شوروی
سابق و نیز وقوع جنگ جهانی اول و نیز ۲۰ میلیون نفر تلفات شوروی در جنگ جهانی دوم بالعلیم
آسیب های جدی را بر پیگره جمعیت ترکهنستان وارد کرده است. وجود صحرای قرافوم بیش از هر
عامل دیگری در توزیع جمعیت مژثر افتاده است. این صهرا به دلیل کمبود ریزشهای جوی و نامناسب
بودن جنس خاک از نظر اکولوژیکی به هیچ وجه امکان ایجاد کانونهای جمعیتی را نداده و گروههای
جمعیتی را به حاشیه رانده است. در این میان, دامنه های کپه داغ و شبکه آبهای جاری (بخصوص کانال
قراقوم, در نواحی جنوب ترگمنستان و همچنین ارودخانه جیحون در شرق و شمال شرقی و سواحل
دریای خزر و ذخایر نفت و گاز در غرب, هریک با جاذبه های گوناگون خود به جذب جمعیت منجر
شده اند
از نظر ساختار قومی جمعیت, طبق سرشماری ۱۹۸۹ بیش از یکصد ملیت و قومیت در این
کشور به سر می برند. گه در این میان روسها و ازیکها به نحو بارزی نسبت به بقیه برتری دارند. علاوه
بر روس ها و آزبکها, قزاقها به دلیل مجاورت جغرافیایی از نسبت قابل توجهی در ترکمنستان
برخوردارند. همچنین می توان از تاتارهاء آذری هاء ارامنه, بلوچها, بیلوروسها. تاجیسک هاء آلمانیها,
ایرانییسا, مولداویهاء کسره ای هاء اویفضورها. بلغضاریهاء رومانیایها. آذربایجانی هاء کردها و
سایر اقوام نام برد.