Abstract:
تاثیر برخی بنیان های مخرب جغرافیایی مثل مه بر راه ها بسیار قابل توجه است. بسیاری از شبکه راه های کشور از یکسری نقاط حساس از قبیل مناطق مه گیر می گذرد. مه از جمله پدیده های جوی است که به طور مستقیم و بی واسطه بر ایمنی حمل و نقل تاثیر می گذارد و در برخی مواقع سال سطح جاده را می پوشاند و باعث 2.5-1.5 درصد از مرگ های ناشی از تردد خودروهاست. این پدیده دارای انواع مختلف تشعشعی، هم رفت و تبخیری می باشد و بر اساس آستانه های بحرانی آن در حمل و نقل جاده ای به صورت مه متراکم، مه غلیظ و مه معمولی تقسیم بندی می گردد. توزیع زمانی و مکانی وقوع مه به لحاظ فصلی و نیز در ماه های مختلف سال شرایط متفاوتی را بر جاده های کشور حاکم می نماید. تعداد نقاط حادثه خیز و پر خطر بدین لحاظ در کشور 237 مورد ذکر شده است. مه به چهار شکل عمده در ایجاد و شکل گیری حوادث جاده ای تاثیر دارد که عبارتند از: کاهش قابلیت دید، کاهش قابلیت شنوایی، لغزندگی جاده و اعمال فشارهای روانی و کاهش تمرکز حواس رانندگان. در تقسیم بندی علل تصادفات هم جزو علل مستقیم و هم جزو علل واسطه یا قبلی به شمار می آید. راهکارهای حفاظتی مختلفی در شرایط مه آلود وجود دارد که استفاده از تجهیزات هشداردهنده، از بین بردن و تعدیل آن از طرق مختلف مثل گرما، مه زدایی مکانیکی، بارورسازی از طریق آئروسلها، تغذیه الکتریکی، استفاده از چراغ های مه شکن و پاکسازی مه های سرد از آن جمله اند. هدف از ارایه این مقاله نمایاندن نقش بارز مه به عنوان یک عامل جغرافیایی در ناامنی شبکه ارتباطی کشور و تقلیل هزینه ها از طریق شناخت مکانیسم آن می باشد
Machine summary:
"مه از جمله پدیدههای جوی است که به طور مستقیم و بیواسطه بر ایمنی حملونقل تأثیر میگذارد و در برخی مواقع سال سطح جاده را میپوشاند و باعث 1/5 2/5 درصد از مرگهای ناشی از تردد خودروهاست.
یکی از عوامل مؤثر در بروز حوادث جادهای وضع جاده و شرایط جوی مانند مهآلود بودن آن میباشد(اداره کل پژوهش و تألیفات،معاونت آموزش ناجا،5731:25).
توزیع مکانی و زمانی مناطق مهگیر در کشور کشور ایران دارای شرایط اقلیمی خاصی است که متأثر از موقعیت جغرافیایی برخی عوامل مؤثر مثل ناهمواری و فاصله از پهنههای آبی میباشد.
هریک از عوامل مزبور کنترلکننده یک یا چند عنصر مؤثر آب و هوایی است؛به طور مثال عامل ناهمواری در کنترل دما تأثیر دارد به این مفهوم که امروزه ثابت شده است هک به ازای افزایش 0001 متر ارتفاع حدود شش درجه کاهش دما خواهیم داشت و همین کاهش یا افزایش دما در ظرفیت نگهداری رطوبت توده هوا مؤثر است.
به طوری که مثلا در فصول سرد سال نواحی غرب، شمالی غربی و شمالی کشور بیشتر تحت تأثیر این عامل هستند و در ماههای گرم سال نواحی جنوبی و جنوب شرقی مثل چاهبهار به دلیل نزدیکی به دریای عمان و خلیج فارس و شرجی بودن هوا دارای این مشکل میباشند.
به عبارت دیگر مه به دلیل آنکه از تراکم ذرات بخار موجود در هوا تشکیل شده است،موجب انکسار نور و در نتیجه پخش آن میشود و از این طریق دامنه دید را کاهش میدهد.
4-فشارهای روانی و کاهش تمرکز حواس راننده بروز شرایط مهآلود موجب ایجاد فشار روحی و نوعی آشفتگی ذهنی در برخی رانندگان میشود که همین موضوع تمرکز حواس آنها را تحت الشعاع قرار میدهد."