Abstract:
امروزه،حجم نقدینگی(نقدینه)موجود در جامعه بالغ بر 800 هزار میلیارد ریال است که با توجه به بودجه انبسطای سال 1385،حجم نقدینگی طی سالهای آینده افزایش بیسابقهیی پیدا خواهد کرد.این موضوع، افزایش تورم را نیز در پی خواهد داشت که با اهداف اقتصادی دولت و برنامه چهارم توسعه کشور(از جمله؛ تک رقمی کردن نرخ تورم)،در تعارض است. در این بررسی،بر اساس مبانی نظری تورم و الگوهای موجود در اقتصاد ایران،با بهرهگیری از روشهای اقتصادسنجی-برای دوره زمانی 83-1338-به شناسایی و معرفی عوامل مؤثر بر تورم در اقتصاد ایران پرداختهایم.رهاورد این مطالعه نشان از آن دارد که هر یک واحد افزایش در ضریب رشد شاخص هزینه کالاها و خدمات وارداتی،تولید و نقدینگی،به ترتیب منجر به افزایش نرخ تورم به میزان(0/51)،(0/4-)و (0/23)واحد در بلندمدت میشود.
Machine summary:
"با توجه به مطالب مطرح شده،میتوان هدف اساسی از این مطالعه را،پاسخگویی به پرسشهای زیر بیان کرد: 1-عوامل اساسی به وجود آورنده تورم در اقتصاد ایران کدام است؟ 2-با توجه به واقعیات موجود در اقتصاد ایران، دستیابی به هدف متوسط رشد سالانه حداکثری 9/9 درصدی نرخ تورم،در برنامه چهارم توسعه اقتصادی،عملی است یا خیر؟و چگونه؟ 1-تعریف تورم (Inflation) تورم،در تعریفی ساده،به مفهوم پدیدهیی است که به افزایش فزاینده و پیوسته قیمتها و در پارهیی موارد غیر قابل کنترل منجر میشود.
برای تخمین مدل،از معادله درجه یک(خطی) استفاده میشود که به صورت زیر قابل بیان است: Inf c(1)+c(2)RGDP+c(3)RPM+c(4)Rm بر اساس مبانی نظری تورم،در این مدل انتظار آن است که 0؟؟؟ c(2) (نرخ رشد تولید ناخالص داخلی رابطه معکوس با نرخ تورم دارد)7,0؟؟؟ c(3) (نرخ رشد شاخص بهای کالاها و خدمات وارداتی،رابطه مثبت با نرخ تورم دارد)8و 0؟؟؟ c(4) (نرخ رشد حجم نقدینگی رابطه مثبت با نرخ تورم دارد)9باشد.
د-به نظر میرسد که اگر هدف افزایش سالانه 02 درصدی حجم نقدینگی و 8 درصدی تولید ناخالص داخلی در برنامه چهارم توسعه محقق شود و با فرض اینکه متوسط نرخ رشد شاخص بهای کالاها و خدمات وارداتی در طول برنامه چهارم توسعه،حداکثر 61 درصد باشد،با فرض ثبات سایر شرایط و به استناد این مطالعه (اثر بلند مدت شاخص بهای کالاهای وارداتی،نقدینگی و تولید بر تورم،به ترتیب 0/15،0/32 و 0/4- درصد)؛انتظار میرود از ناحیه شاخص بهای کالاهای وارداتی و نقدینگی،به ترتیب سالانه 8/61 و 4/6 درصد به تورم افزوده شود."