Abstract:
سنجش اثر بخشی کارگاه های آموزشی مهارت های سواد اطلاعاتی
پریرخ مهری*
* دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
در دورانی که سواد اطلاعاتی به عنوان سرمایه ای برای کسب قدرت و رقابت با سایر توانمندان به شمار می رود، مشخص نیست استفاده کنندگان از اطلاعات تا چه میزانی به مهارت های سواد اطلاعاتی نیاز دارند، کدام یک از مهارت ها باید به آن ها آموزش داده شود و کارگاه های آموزشی سواد اطلاعاتی چه ویژگی هایی باید داشته باشند. برای پاسخگویی به این سوال ها، پژوهشی تجربی با همکاری 33 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد که با روش نمونه گیری طبقه ای و بر اساس جدول نمونه گیری کوهن انتخاب شدند، صورت گرفت. این پژوهش با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون به سنجش نیاز برای فراگیری سواد اطلاعاتی و میزان اثر بخشی کارگاه های سواد اطلاعاتی پرداخت. ابزار نیاز- سنجی پرسشنامه ایست که بر اساس نظریه ها، تجربه ها و نیز استانداردهای سواد اطلاعاتی طراحی شد. نتایج به دستآمده نشان داد که، به طور تقریب، تمام دانشجویان به مهارت های سواد اطلاعاتی نیاز دارند. تفاوت معنی داری بین مهارت های سواد اطلاعاتی آنان قبل از شرکت در کارگاه ها و بعد از آن دیده شد.
Machine summary:
همچنین،رقابی و شریفی(3831)نیز در گزارش خود از کارگاههای برگزار شده در دانشگاه صنعتی شریف نشان دادند که 99%شرکتکنندگان آموزشهای سواد اطلاعاتی را در شناسایی منابع اطلاعاتی و چگونگی دسترسی و دریافت اطلاعات موردنیاز خود موثر دانسته و خواستار ایجاد شرایط مناسب برای تداوم این دورههای آموزشی شدهاند.
هدف از پژوهش هدف اصلی این پژوهش،شناسایی نیازهای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد برای فراگیری مهارتهای سواد اطلاعاتی و بررسی میزان توانمندی کارگاههای آموزشی در پرورش این مهارتها در دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود.
تفاوت معنیداری بین میزان و انواع مهارتهای سواد اطلاعاتی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروههای آموزشی علوم انسانی در دانشگاه فردوسی مشهد،قبل از شرکت در کارگاههای آموزشی مشاهده نمیشود.
2. تفاوت معنیداری بین میزان و انواع مهارتهای سواد اطلاعاتی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروههای آموزشی علوم انسانی در دانشگاه فردوسی مشهد،بعد از شرکت در کارگاههای آموزشی مشاهده نمیشود.
چگونگی گردآوری اطلاعات و انجام پژوهش همانطور که اشاره شد این پژوهش به روش تجربی انجام شد،ولی چون نظرسنجی نیز صورت گرفت و میزان آموختهها و اثربخشی کارگاههای سواد اطلاعاتی بر دانش و مهارت شرکتکنندگان موردتوجه بود،از پرسشنامه و مشاهده نیز استفاده شده است.
جدول 3-میزان تفاوت معنیدار بین نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی درمورد متغییرهای سواد اطلاعاتی در پسآزمون(با توزیع نرمال و غیرنرمال)(33- (n (به تصویر صفحه مراجعه شود) بهنظر میرسد انتخاب شرکتکنندگان در یک حوزه تحصیلی و نیز روشهای تعاملی بهکار گرفته شده در کارگاهها،بهخصوص در استفاده از مثالهای مرتبط با نیاز آنان از دلایل اصلی این نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه اول و دوم باشد.