Abstract:
یکی از مراکز وابسته به حوزهء معاونت پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز پژوهشهای بنیادی است. این مرکز از چند گروه مطالعاتی تشکیل شده است که پیرامون مسائل فرهنگی،اجتماعی و هنری به تحقیق و پژوهش میپردازند. پژوهش در زمینهء ساختار،کاربرد، 2Lشیوهء عمل،نقش،تأثیر و نفوذ وسایل ارتباط جمعی،بخشی از فعالیتهای محققان و کارشناسان این مرکز است. آنچه در پی میآید تحقیقی است که توسط یک از کارشناسان آن مرکز انجام شده است که در آن ضمن اشاره به مفهوم فرهنگ و ارتباطات جمعی،رابطهء این دو را مورد بررسی قرار داده است.
Machine summary:
"هرچند ریسمن نشان داده بود که بین مرحلهء جبر سنتی و نظام ارتباط شفاهی و نیز بین ارادهء فردی و رواج کتابت و چاپ و بین ارادهء جمعی و ارتباطات جمعی رابطهء آشکاری وجود دارد،ولی رسیدن به این فرض که دگرگونی شیوهء ارتباطی شرط اساسی و تعیینکنندهء جهشها و تحولات اجتماعی از مرحلهای به مرحلهء دیگر است، بسیار دشوار به نظر میرسد،زیرا ایراد اساسی به چنین فرضیهای آن است که وسیلهء ارتباط و یا نشر پیام از محتوای همان پیام یعنی فرهنگی که این پیامها در آن شکل گرفته است،برخوردار باشد.
مهمترین این عوامل عبارت است از:1)استعمار اروپایی؛2) دگرگونی وضع روستاها در خود اروپا به دلیل جایگزین شدن پول برای مبادله به جای دادوستد کالا با کالا؛3)هر چند مبادلهء پولی باعث تغییر نظام قرون وسطی در اروپا شد ولی استعمار در کشورهای جهان سوم با شدت بیشتری عمل کرد و پول قالب روابط اجتماعی روستاها را دگرگون کرد؛4) پس از استعمار سیاسی و فیزیکی نقش میسیونرهای مذهبی در تغییرات بعضی کشورهای جهان سوم حائز اهمیت بوده است؛5)به دنبال چهار عامل قبلی میتوان رسانههای ارتباط جمعی را نام برد که مردم کشورهای جهان سوم را مستقیما تحت تأثیر فرهنگی که از خارج آمده بود،قرارداد.
با توجه به تمامی آنچه در این قسمت مطرح گردید میتوان گفت که توسعه و گسترش تکنولوژیهای جدید ارتباط جمعی نیاز به یک تئوری اجتماعی جدید دارد زیرا،مفاهیم و اصطلاحات نیمهء قرن نوزدهم که برای تبیین اولین انقلاب صنعتی به کار میرفت قادر به تشریح و توضیح واقعیتهای دومین انقلاب صنعتی نیست و همانطور که نمیتوان دنیای انشتین را با مفاهیم نیوتونی تبیین کرد،نظریههای اجتماعی گذشته نیز با وضعیت کنونی و آیندهء جهان سازگاری ندارد."