علی علیه السلام در آیینه نامها، کنیه ها و القاب Journal Article

اغلب بحثهای مربوط به اصل امامت و ولایت امیر مؤمنان رویکردی احتجاجی دارند و تبیین شخصیت و بیان فضائل حضرت علی علیه‌السلام رویکردی تبیینی است. در این نوشتار با رویکردی تبیینی و به منظور شناخت امیر مؤمنان علیه‌السلام اوصاف و ویژگیهای آن حضرت در قالب نامها، کنیه‌ها و القاب بیان شده است. پیشینیان نیز با نگاشت مناقب و فضایل به این رویکرد توجه خاص داشته‌اند و بر اساس پژوهشی، حدود 200 نام و لقب در آثار اهل تسنن برای حضرت امیر احصا شده است. در این مقاله 330 نام، لقب و کنیه همراه با معنی و ذکر منابع و مآخذ، به ترتیب الفبایی بررسی شده است.

"چکیده: اغلب بحثهای مربوط به اصل امامت و ولایت امیر مؤمنان رویکردی احتجاجی دارند و تبیین شخصیت و بیان فضائل حضرت علی علیه‌السلام رویکردی تبیینی است. در این نوشتار با رویکردی تبیینی و به منظور شناخت امیر مؤمنان علیه‌السلام اوصاف و ویژگیهای آن حضرت در قالب نامها، کنیه‌ها و القاب بیان شده است. پیشینیان نیز با نگاشت مناقب و فضایل به این رویکرد توجه خاص داشته‌اند و بر اساس پژوهشی، حدود 200 نام و لقب در آثار اهل تسنن برای حضرت امیر احصا شده است. مقدمه: با نگاهی کوتاه به آثاری که درباره حضرت علی علیه‌السلام نگارش یافته، می‌توان دریافت که بیشتر این آثار، رویکردی احتجاجی دارند، نه جنبه تبیینی؛ چرا که آنچه در میان مسلمانان، محل نزاع و اختلاف به شمار می‌رفته، اصل امامت و وصایت و خلافت بلافصل حضرت امیر بوده است. برخی از این نویسندگان، بخشی از کتاب خود را به یادکرد نامها و القاب امیر مؤمنان، اختصاص داده‌اند؛ نامها و القابی که همگی از زبان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و ائمه هدی علیهم‌السلام نقل شده است؛ برای نمونه: طبری صغیر در «دلائل الإمامة»، ابن‌شهرآشوب در «المناقب»، امین الاسلام طبرسی در «إعلام الوری» و ابن ابی‌الفتح اربلی در «کشف الغمة». ایشان با تحقیقی دامنه‌دار در آثار نویسندگان اهل تسنن، بیش از دویست نام و لقب برای حضرت علی علیه‌السلام یاد می‌کند که همه، بر اساس سخنان نبی اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است. الماضی علی سنة رسول الله‌: درگذرنده بر آیین و روش پیامبر خدا (44: ج 97، ص 372؛ 5: ص 493) 235."