Abstract:
رویکرد دیویی در اخلاق «ابزارانگاری» نامیده می شود. از نظر دیویی ملاکها و اصول اخلاقی «قوانین» نیستند بلکه ایده های کلی هستند که حاصل تجربه اند. این ایدهها، ابزارها یا روش هایی برای سر و کار داشتن با موقعیتهای جدید است. به اعتقاد دیویی تفکر ابزاری برای گذشتن از یک موقعیت مفروض آکنده از ابهام و ناهماهنگی به یک موقعیت جدید و بهتر است. لازمه این رویکرد پراگماتیستی این است که شرایط تضمین احکام ارزشی در رفتار خود بشر باشد و نه در یک مرجع ثابت پیشین مثل فرامین الهی یا صور افلاطونی و یا عقل محض. دیدگاه دیویی در خصوص انکار ایده آل های اخلاقی را می توان به چالش کشید. از آنجا که دیویی منکر شناخت مطلق هاست، جامعه ای که به لحاظ دموکراتیک اخلاقی باشد، اساس عقلانی خود را از دست می دهد.
Machine summary:
"او با بیان این که: «برخی اصول اخلاقی، دنیایی را ترسیم میکند که خدا در آسمان و اهریمن در جهنم آن جای دارد»، اخلاق دانان سنتی از جمله افلاطون را چنین نقد می کند که نتوانسته اند این نکته را درک کنند: در صورتی که عادات همچنان پایدار ولی محیط و دنیای مولد آنها متغیر باشد جداشدن میل اخلاقی و هدف از حقایق موجود امری قطعی است.
(Dewey, 1964, p 167-168) دیویی هر گونه غایت برترین یا اصل اخلاقی برتر را نقد می کند و می نویسد: ما تنها با استفاده از تجربیات صریح و روشن می توانیم برای راهنمایی خود در آینده پایگاهی به دست بیاوریم و اگر بخواهیم این حقیقت را در قالب یک اصل اخلاقی استوار بریزیم باید چنین بگوییم: «چنان رفتار کن که پیوسته بر معنی و ارزش تجربه کنونی خود بیفرایی.
برای کسانی که به ایده آل معتقدند هر نمونه ناقصی با ایده آل سنجیده میشود که آیا به آن نزدیک هست یا نه؛ اما اگر منکر ایده آلها شویم ملاک سنجش از کجا به دست میآید؟ دیویی منکر ایدهآلهای اخلاقی می شود و چون ایده آلی وجود ندارد تا رفتار و اعمال بشر را هدایت کند لذا این ارزش ها حالت ابزاری می یابند و تنها اگر در راهنمایی رفتار توفیق یابند می توانند صادق باشند.
در نهایت با بررسی دیدگاههای دیویی در خصوص ایدهآلهای اخلاقی چنین به نظر میرسد که یک فیلسوف اخلاق شاید بتواند از جهاتی انتقاداتی به ایدهآلهای ثابت وارد کند و نظریهای مکمل نظریه ایدهآلهای اخلاقی ابراز کند، اما این گونه نیست که بتوان به طور کامل وجود مطلق ها و ایدهآلها را از حوزه اخلاق حذف کرد و همچنان به تربیت انسان های «اخلاقی» پرداخت."