Abstract:
مدل مدیریت شهری،یکی از موضوعات کلیدی در ارتباط با نحوه اداره شهرهاست.تجربیات جهانی نشانگر کاربرد مدلهای گوناگون اما برخوردار از تعریف،ویژگیهای و چارچوب نهادی و قانونی مشخص است.در ایران با وجود سابقه یک صد ساله تشکیل نهاد شهرداری،تاکنون در هیچ یک از متون قانونی،نامی از مدل مدیریت شهری برده نشده است.با این حال بررسی سیر تطور مدلهای مدیریت شهری در ایران نشان میدهد تاکنون مدل شورا-مدیر شهر،رایجترین مدل مدیریت شهری بوده است.در این مقاله مدلهای مختلف مدیریت شهری در امریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی و نیز سیر تطور مدلهای مدیریت شهری در ایران بررسی شده است.همچنین پس از تحلیل مدل کنونی مدیریت شهری در ایران،آسیب و نقایص این مدل شناسایی شده است.بررسیهای انجام شده در این تحقیق نشان میدهد مهمترین نقاط ضعف مدل رایج در مدیریت شهرهای ایران عبارتند از:عدم تفکیک رهبری سیاسی از مدیریت تخصصی،محدود بودن وظایف نهادهای مدیریت شهری،یکسان بودن مدل اداره امور شهر در تمام شهرای کشور،ضعف مکانیسمهای نظارت و تعادل بخشی در تنظیم رابطه شورا و شهردار،عدم شکلگیری شوراهای محلهای و منطقهای نیز مجموعه شوراهای شهر و نحوه انتخاب اعضای شورای شهر.
Machine summary:
"بررسیهای انجام شده در این تحقیق نشان میدهد مهمترین نقاط ضعف مدل رایج در مدیریت شهرهای ایران عبارتند از:عدم تفکیک رهبری سیاسی از مدیریت تخصصی،محدود بودن وظایف نهادهای مدیریت شهری،یکسان بودن مدل اداره امور شهر در تمام شهرای کشور،ضعف مکانیسمهای نظارت و تعادل بخشی در تنظیم رابطه شورا و شهردار،عدم شکلگیری شوراهای محلهای و منطقهای نیز مجموعه شوراهای شهر و نحوه انتخاب اعضای شورای شهر.
با فرض پذیرش طبقهبندی ارائه شده از مدلهای رایج حکومت شهری در کشور ایالات متحده به عنوان یک طبقهبندی جامع از مدلهای اداره امور شهر،مزایا و معایب کاربرد هریک از مدلهای مزبور را به شرح زیر میتوان جمعبندی نمود: جدول 2 مزایا و معایب انواع مدلهای شرهی در امریکا (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:با استفاده از (Duvall,1999;65) بررسی و آسیبشناسی مدل اداره امور شهر در ایران سیر توطر مدلهای مدیریت شهری در ایران مدلهای اداره امور شهر(نظام مدیریت شهری)بیانگر وجوه ارتباط بین نهاد تصمیمگیری و اجرایی در سازمانهای محلی و سازماندهی امور در این نهادها است.
جدا از وظایف نظارتی و کنترلی شورا که معمولا در قوانین مورد توجه قرار میگیرد،برخی راهکارهای معمول تعادلبخشی در روابط شورا-شهردار را میتوان شامل اعطای قدرت تحقیق و بررسی به شورا3،محدود کردن دوره تصدی مجدد شهردار1،مداخله حکومت (1)-این امر سبب شده است تا برخی تلاشها در یک سال اخیر به منظور اعمال تغییرات قانونی به منظور انتخاب مستقیم شهرداران در کلانشهرها و به عبارتی دیگر تلاش برای استقرار مدل شهردار-شورا شکل بگیرد که سرانجام این طرح توسط مجلس شورای اسلامی رد شد."