یادداشت (موسیقی): از مناجات یزدان تا اشتلم خوانی (بررسی روند تحول موسیقی مذهبی در ایران) Journal Article

"موسیقی مذهبی در ایران اما تحت تأثیر واقعه صحرای کربلا ابعاد تازه‌ای به خود گرفت و دست‌ مداحان قدیم ایران ضمن اینکه از درک شعری خوبی برخوردار بودند و دستگاه‌های‌ موسیقی ایرانی را به خوبی می‌شناختند،حافظه شعری قوی‌ای داشتند مایه سوگ سروده‌هایی شد که از آنها می‌توان به موسیقی و نغمه‌های عاشورایی یاد کرد. اما در دوره صفویه که تحریم موسیقی از سوی حکومت روند رو به رشدی به خود گرفت، اهالی موسیقی بسیاری از ملودی‌ها و نغمه‌ها را در ساختاری نمایشی-موسیقایی گنجاندند که‌ از آن به تعزیه به یاد می‌شود. در تعزیه آنهایی که«اولیا»(امام حسین و خاندانش)خوانده می‌شوند از فرم‌های موسیقی آوازی‌ استفاده می‌کنند و در دستگاه‌های معروف موسیقی ایرانی چون سه‌گاه،چهارگاه،نوا،شور و همایون می‌خوانند؛و آنهایی که در مقابل امام سوم شیعیان صف‌آرایی می‌کنند«اشقیا»هستند که اصولا تنها فرم به کار رفته در رفتار نمایشی آنها فرم‌های دکلمه است که از آن به عنوان‌ «اشتلم‌خوانی»یاد می‌شود."