Abstract:
این مقاله،سعی در روشننمائی جنبههای مختلف ویراسترای در تاریخ شفاهی دارد.این،بدان دلیل است که پیوسته تولیداتی در زمینهء تاریخ شفاهی شکل میگیرد که تحت این نام عمومی دارای سطح،ارزش و اشکال مختلفی است.به نظر میرسد این تنوع،بیش از همه محصول نگاه ویرایشی است.از اینرو،در این نوشته ابتدا به چشماندازهای مختلف کاربریهای تاریخ شفاهی پرداخته شده است.آنگاه ویرایش در سه مرحلهء پیش مصاحبه،مصاحبه و استخراج،مورد توجه قرار گرفته است.چراکه این شیوهء بازنمائی گذشته،از همان ابتدا تحت اندیشهء ویرایشی شکل میگیرد.در بخش آخر به آسیبشناسی ویراستاری در راستای شناخت سازوکارهای جانبداری در تاریخ شفاهی پرداخته شده است.در مجموع،در اینجا هدف آن است که پایه و زمینههای نظری و عملی جهت ایجاد مباحث بیشتر در زمینهء ویرایش تاریخ شفاهی فراهم گردد.در این راستا،در خاتمه ده مورد پرسش طراحی شده است تا اندیشمندان به یافتن راهکارهای بیشتر و بهتر در این زمینه توجه کنند.
Machine summary:
"این شیوه،اگرچه سرانجام میتواند به اهداف تعیین شده برای دستیابی به اطلاعات لازم و یا تضمین شده مؤثر باشد،اما در عین حال ممکن است متن را تنها برای قرائت ذائقههای خاصی آماده کند؛یعنی نتیجۀ مصاحبه شاید یکبار مصرف و تنها مفید برای یک تحقیق باشد.
اما از آنجا که تلاش برای ضبط در این مرحله باید آنچنان پیشبینی شده و شفاف باشد تا بتواند زمینۀ مرحلۀ مهم بعدی را در استخراج فراهم کند،از اینرو توصیه میشود که مصاحبهکننده ضمن ضبط برنامه،یادداشت هم بردارد تا رشتۀ کلام گسسته نشود و بتواند پیوسته آمادۀ طرح پرسشهای بعدی باشد.
برخی مورخان و زبانشناسان،هرگونه ویراستاری را به دلیل ایجاد نقصان در انتقال مفاهیم،خوشایند نمیدانند؛در عینحال توصیۀ آنها در این زمینه این است که باید به گونهای آهنگ و محتوای کلمهها استخراج شود تا حتی الامکان به متن قابل اعتمادی دست یافت.
در اینجا بار دیگر به پرسش اصلی بازمیگردیم و آن اینکه تا چه میزان ویراستاری متن مصاحبه میتواند پذیرفتنی باشد؟پیاده کردن نوار مصاحبه، ویراستاری است و بیشتر منتشرات تاریخ شفاهی غالبا در این زمینه هستند.
برای نمونه در بسیاری از این دست تألیفات،دیده میشود که پرسشها حذف شده و مواد در ترتیبی متفاوت از نهان مصاحبهشونده آورده شده است،15یا همچنین واژهها و جملههای مصاحبهشونده، میتواند در نظمی دیگر حاوی مفاهیمی غیر از منظور نظر مصاحبهشونده بوده باشد.
در عینحال،بازنویسی و ویراستاری مصاحبه به منظور حذف زواید و بیراهههای سخن شفاهی برای روشننمائی متن،تا آنجا مجاز است و میتواند ادامه داشته باشد که به معنی و مفهوم اصلی جملهها و مقصود گوینده ضرر نرساند."