Abstract:
تبلیغ و پیامرسانی، یکی از موضوعهای مهم در دانش روانشناسی اجتماعی است. پیش از آن، در قرآن هم به آن توجه زیادی شده است. از جمله موضوعهایی که از زمان ارسطو بدان پرداختهاند، بحث متقاعدسازی است. این امر، توجه روزافزون روان شناسان اجتماعی را به خود جلب کرده است. در فرایند تبلیغ و متقاعد سازی، عوامل مختلفی چون: منبع ارسال پیام، محتوای پیام، چگونگی ارسال آن و شرایط مخاطبان دخالت دارند؛ از اینرو در امر تبلیغات اسلامی هم لازم است به صورت سازمانی به این امر توجه شود؛ زیرا انجام تبلیغ به صورت سازمانی اثربخشی بیشتری دارد.
Machine summary:
"این واقعیت، مورد توجه قرآن کریم نیز قرار گرفته است؛ زیرا این کتاب آسمانی برای هدایت انسانها، نه تنها به تبلیغ تأکید کرده است، بلکه در آیات متعدد خود، پیامبران را به عنوان مبلغان دین الهی معرفی کرده و مأموریت اصلیشان را تبلیغ دانسته است.
به راستی آیا میدانیم که آنان از چه ترفندهایی برای تغییر نگرش و ارزشهای جوامع اسلامی استفاده میکنند؟ آیا به یاد میآوریم که مسیحیان چگونه در اندلس بر مسلمانان چیره شدند؟ آیا با تبلیغ متقاعدگرانه آشنایی داریم و آن را به کار میبریم؟ در این نوشتار سعی شده است که مفهوم تبلیغ متقاعدساز توضیح داده شود و براساس روانشناسی اجتماعی، عوامل متقاعدسازی، با نگاهی به منابع اسلامی شرح داده شود.
اهمیت این مسئله از آنجا ناشی میشود که انسان، موجودی مختار است و میتواند در تمام کارها از جمله پذیرش و عدم پذیرش یک پیام بهطور آگاهانه تصمیمگیری کند؛ از این رو ممکن است یک پیام، مورد توجه قرار گیرد و مخاطب و پیامگیر نیز آن را به خوبی بفهمد؛ اما در مرحله پذیرش با مخالفت مواجه میشود.
عواملی چون: ویژگی مبلغ، محتوای پیام، مخاطب و روشهای ارسال پیام در نظر گرفتهاند که آنها را میتوان در قالب یک جمله بیان کرد: «چه کسی، چه چیزی را، برای چه کسی، چگونه ارائه میکند؟»(10) در این بخش، این عوامل را توضیح میدهیم و باید خاطرنشان کنیم که مطالب ذکر شده، نتایج تحقیقات مختلفی است که ما از روش و شیوه اجرای آنها پرهیز و فقط به ذکر نتایج آنها بسنده میکنیم.
(33) نتیجهگیری پیام: چنانچه افراد از انگیزه و توانایی لازم برای نتیجهگیری برخوردار باشند و بتوانند اطلاعات را به شیوه مرکزی پردازش کنند، در این صورت بهتر است نتیجهگیری به خود آنان واگذار شود."