Abstract:
عناصر اقلیمی به ویژه بارش،دارای تغییرات معنیداری در دورههای زمانی هستند.لذا شناخت عنصر بارش به عنوان یکی از دو عنصر اقلیمی و تغییرات آن در زمانها و مکانهای متفاوت،امکان بهرهگیری بهینه از محیط طبیعی را فراهم میسازد.در این مطالعه از دادههای بارش سالانه و ماهانهی 20 ایستگاه هواشناسی با طول دورهی آماری 30-18 سال استفاده و برای ارزیابی و تحلیل بارشهای طولانی مدت از آمار توصیفی کمک گرفته شده است.به منظور تحلیلهای مکانی بارش،از مقادیر نمرات استاندارد (Z) بارش سالانه، فصول چهارگانه،فصل مرطوب و خشک و«تحلیل خوشهای»1،و نیز برای ترسیم نقشهها،از محیط ẓGISẒ 2بهره گرفته شده است.در خاتمه،با در نظر گرفتن عامل ارتفاع و مقادیر نمرات استاندارد بارش ایستگاههای مورد مطالعه،تفاوتهای مکانی بارزی در رژیم بارشی سالانه با فصل تابستان مشاهده شد.نتیجهی تحلیل خوشهای مشخص کرد که نمیتوان استان کردستان را تنها دارای یک نظام بارشی دانست، بلکه در مکانهای متفاوت عوامل گوناگونی بر بارش استان تأثیر میگذارند.حداقل سه ناحیهی بارشی در استان کردستان قابل شناسایی هستند.
Machine summary:
"در این مطالعه از دادههای بارش سالانه و ماهانهی 20 ایستگاه هواشناسی با طول دورهی آماری 30-18 سال استفاده و برای ارزیابی و تحلیل بارشهای طولانی مدت از آمار توصیفی کمک گرفته شده است.
به منظور تحلیلهای مکانی بارش،از مقادیر نمرات استاندارد (Z) بارش سالانه، فصول چهارگانه،فصل مرطوب و خشک و«تحلیل خوشهای»1،و نیز برای ترسیم نقشهها،از محیط ẓGISẒ 2بهره گرفته شده است.
مشخصات جغرافیایی ایستگاههای مورد مطالعه (به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل مکانی بارش به منظور تحلیل و بررسی توزیع مکانی بارش،جدولهای 3 و 4 و نیز نقشهی 3 ترسیم شدهاند.
نکتهی قابل ذکر در تطبیق متغیرهای Z بارش سالانه و فصل تابستان با نقشهی توپوگرافی منطقه این است که در اغلب موارد،مقادیر عددی بزرگ با علامت مثبت برای بارش سالانه در قلل و یا خط الرأس کوهها (به استثنای دشت مریوان)ظاهر شده و مقادیر عددی بزرگ با علامت منفی در دشتهای وسیع مرتفع و گاه کمارتفاع شرق و شمال شرقی خود را نشان دادهاند.
همبارش فصل تابستان با نمرات استاندارد (Z) تحلیل خوشهای مقادیر استاندارد بارشهای استان کردستان اختلاف در عوامل توپوگرافیکی،سیستمهای سینوپتیکی،و وجود منابع آبی و دریاچههایی مانند زریوار،این استان را متعارض و ناهمگون ساخته،بر نظام بارشی آن تأثیر گذاشته و باعث اختلاف اساسی در توزیع مکانی و زمانی بارش شده است.
نتیجهگیری با استناد به نقشهی پراکندگی مکانی بارش استان کردستان که براساس نمرات استاندارد بارش سالانه ترسیم شده است،میتوان اظهار داشت که حدود نیمی از مساحت استان کردستان(نیمهی شرقی)در حد فاصلهی متغیر استاندارد 1-38/0-قرار دارد و این فاصله،محدودهی بارش کم و یا نیمه خشک را نشان میدهد."