فلسفه و غرب - Journal فرهنگ Journal Article

"مسئله‌ی اصلی این است که هوگ سن ویکتور زیربنای نظری این علوم را به نحوی بیان داشته است و در واقع، در گفته‌های او نه فقط نوعی انسان شناسی و علم النفس خاص و رابطه‌ی انسان با طبیعت دیده می‌شود، بلکه از لحاظ فلسفی و کلامی مطالبی است که تأمل و تفکر در آنها وضع غرب و نهایتا فکر حاکم بر آن را دست کم در مقطع خاصی از تاریخ به خوبی نشان می‌دهد. در نزد هوگ سن ویکتور، با اینکه بر اسا هستی شناسی نوعی فاصله‌ی ذاتی میان علم کلام و اخلاق از یک طرف و علوم مکانیکی از طرف دیگر وجود دارد، باز با اطمینان می‌توان گفت که بر اساس تعلیمات او خواه ناخواه کوشش برای رهاسازی انسان از سلطه‌ی دوره‌ی قبل و از لحاظی تجدد خواهی دیده می‌شود که در اواخر قرن دوازدهم‌ میلادی به اوج خود می‌رسد، ولی هنوز در آن عصر، جسمانیت نوعی انحطاط تلقی می‌شود. techne حال اگر در بخش آخر، ما دوباره از فلسفه‌ی دکارت به نظر گاه هوگ سن ویکتور برگردیم و اولین مبانی فکری غربیان را درباره‌ی فنون از نو بررسی کنیم، شاید نه فقط تا حدودی بتوانیم از این بحث که فاقد پراکنده گویی هم نیست، به نوعی نتیجه گیری برسیم، بلکه پادزهر آن چیزی را که امروزه موجب نگرانی است، در همان ریشه‌ی آغازین آن بیابیم:مبانی نظری هوگ سن ویکتور برای آنچه او در قرن یازدهم میلادی مکانیکی نامیده است، از موضع کلی کلامی و عرفانی او جدا و متمایز نیست."