معرفی اجمالی سرگذشت جمال الدین عبدالرزاق (2) Journal Article

"در قصیده‌یی که‌ پیرامون نکوهش زر و سیم سروده است،می‌گوید: دل همی باید روشن به قناعت ورنه‌ بی‌زرت خود برسد هرچه قضا و قدرست‌ این کسی گوید کش زر نبود در کیسه‌ ورنه مردم همه‌جایی به درم معتبرست‌8 خون دل می‌خورد این چرخ و زین روی‌ در خون دل خویش همی‌جوشم چون خم‌ محروم چنانم که ز حرمان بغایت‌ بر حال من اعدای مرا هست ترحم‌9 شکمم از طعام خالی ماند لاجرم همچو چنگ نالانم‌ لقمه وخرقه‌یی است مقصودم‌ من بدین‌قدر آخر ارزانم‌ حال من هیچ می‌نگیرد نظم‌ ورچه بر اهل نظم سلطانم‌10 باوجود این احوال چنین می‌نماید که علی‌رغم محرومیت از مواهب مادی زندگانی،وی‌ از عزت‌نفس و استغناء طبع و اشرافیت ذهن برخوردار بوده است: به نام نیک و نان خشک راضی‌ به عرض پاک و دست تنگ قانع‌ بر دو نان نخواهم برد حاجت‌ گرم باید نشستن در شوارع‌ مرا هست آلت خدمت مکاتب‌ و لیکن عزت‌نفس است مانع‌11 مرا چو شیر علم گر ز باد باید زیست‌ چو طبل و بوق دم از حلق و از شکم نزنم‌ به نزد همت من آسمان کمینه گداست‌ اگرچه پهلو با هیچ محتشم نزنم‌12 آهوی من آنست که برد و نان از حرص‌ چون سگ به نجنبانم صدبار سرودم‌ من مدح چرا گویم از بهردو من نان‌ آن را که سمن باز نداند ز تورم‌13 در شغل شاکرم به گه عزل صابرم‌ گر هست راضیم پس اگر نیست قانعم‌14 به پیش هر خسی از بهر آستینی نان‌ هزاربار زمین بوس کرده چون دامن‌15 چون بینوازید،چه هنرور چه بی‌هنر چون استخوان خورد چه سگ گبر و چه همای‌ اینست جرم من که نگردم به هر دری‌ اینست عیب من که نیم هر خسی ستای‌16 بازتاب محرومیت جمال از مواهب زندگی مادی،به چند صورت در افکار و اشعار وی‌ ظاهر شده است: الف."