Abstract:
غرض و غایت حکمت متعالیه فلاح و رستگاری انسان است و مفتاح این سعاتمندی استکمال نفس ناطقه آدمی در سایهسار معقولات حکمت نظری و تدابیر معمولات حکمت عملی بواسطه سیروسلوک و حرکت جوهری است.
نخستین پرسش بنیادین در این مقال و مجال اینست که سیاست و حکومت در حکمت عملی صدرایی چه جایگاه و نقشی دارد.این پرسش هم پرسش از موقعیت یعنی هستی و وجود سیاست و حکومت در حکمت متعالیه است و هم پرسش از کارکرد،عمل و اثر سیاست و حکومت.
پرسش بنیادین دیگر پرسش از ضرورت مدینه فاضله است.سیاست و حکومت بدون سامان سیاسی و تأسیس مدینه اثرگذاری قطعی نخواهد داشت و بجای اثرگذاری در متن حیات اجتماعی در حاشیه حیات فردی عقیم خواهد ماند.
سومین پرسش اساسی نقش رهبری و مدیریت در مدینه فاضله و توسعه،تحول،و تعالی جامعه است. رئیس مدینه در حکمت متعالیه نقش بیبدیل دارد.رهبری و هدایت با مدیریت و ریاست متفاوت است.
پرسش بنیادین دیگر نسبت انسان به دیانت و سیاست در مدینه است.از یکسو انسان در کانون و متعلق سیاست است و از دیگر سو،دیانت،دلیل انسان است.آیا این رابطه نسبت حکمی و وجودی است یا نسبت حکومتی و وقوعی؟اما در حکمت عملی ملا صدرا قانون نقش ماهوی دارد.مدینه بدون قانون محقق شدنی نیست. لیکن پرسش اینست که کدام قانون و کدام ناموس موجب قوام و دوام مدینه فاضله است.مدعای این مقاله«قانون متعالی»است که سامان مدینه بر آن استوار است و سیاست و حکومت صدرایی و حکمت متعالیه بدون قانون متعالی به اتمام و اکمال نخواهد رسید.رمز مدینه فاضله صدرایی قانون متعالی است و شاید با تبیین قانون متعالی و نقش آن در حکمت عملی و سیاست و حکومت ملا صدرا،پرتویی بر چشمانداز و افق آینده تابیده شود.
آخرین پرسش بنیادین در این مجال پرسش از نقش سیاست و حکومت و نقش حکمت عملی متعالیه در سیاست و حکومت آینده بشر است.آیا بشر آینه به فلسفه و اندیشه سیاسی ملا صدرا نیازمند خواهد بود و آیا سیاست و حکومت آیندگان در جستجوی عناصر حکمت عملی صدر المتألهین خواهند بود؟مدینه فاضله حکمت متعالیه معطوف به آینده است و با نگاه و رویکرد آیندهاندیشانه میتوان به بحث و فحص نشست.
*آیا بشر آینده به فلسفه و اندیشه سیاسی ملا صدرا نیازمند خواهد بود و آیا سیاست و حکومت آیندگان در جستجوی عناصر حکمت عملی صدر المتألهین خواهند بود؟
Machine summary:
"آیا بشر آینه به فلسفه و اندیشه سیاسی ملا صدرا نیازمند خواهد بود و آیا سیاست و حکومت آیندگان در جستجوی عناصر حکمت عملی صدر المتألهین خواهند بود؟مدینه فاضله حکمت متعالیه معطوف به آینده است و با نگاه و رویکرد آیندهاندیشانه میتوان به بحث و فحص نشست.
*آیا بشر آینده به فلسفه و اندیشه سیاسی ملا صدرا نیازمند خواهد بود و آیا سیاست و حکومت آیندگان در جستجوی عناصر حکمت عملی صدر المتألهین خواهند بود؟کلید واژگان قانون متعالی آینده مطلوب سیاست و حکومت مدینه فاضله رهبری و مدیریت عدالت و حقانیت شریعت و دیانتمقدمه قدر مسلم اینست که:1.
ابتدا به اجمال به جایگاه و نقش سیاست و حکومت در منظر صدرا اشاره میشود و آنگاه ضرورت شکلگیری مدینه فاضله و سامان سیاسی در حکمت متعالیه و در نظریات صدر المتألهین مورد بررسی قرار میگیرد و با گشوده شدن این مبحث،بحث رهبری و مدیریت(رئیس مدینه)پیش میآید و موضوع مهم دیانت و سیاست در مدینه پرسش میشود و به مطلب بسیار مهم و شاید جدید البحث«قانون متعالی» میرسیم.
شاید نکته بنیادین در ضرورت قانون با توجه به مبانی حکمت متعالیه این باشد که اگر قانون نباشد، نظام اجتماعی و سیاسی از هم میپاشد و قوای حیوانی و شیطانی آدمی مجال رشد مییابد و انسان را از غایت و هدف اصلی خود که همانا سیر و سلوک الی الله برای نیل به جوار الله است باز میدارد."