Abstract:
توبه به معنای بازگشت و ترگ گناه است؛ بندهای که از خدا به وسیله گناه دور شده اینک قصد بازگشت و تقرب به معبود خویش را دارد. توبه عقلا و شرعآ واجب است و امری است اختیاری و ارادی. فرد گناهکار برای نیل به توبه، باید علاوه بر اراده بر توبه، یعنی علم و تصدیق به فایده، میل به ترک گناه و معصیت و تقرب به سوی خدای متعال را نیز داشته باشد. این میل باید نسبت به سایر امیال، از جمله انجام معصیت، قویتر باشد. لازمه این کار این است که ضرر گناه و فایده توبه بر انسان روشن گردد. بدون چنین باوری، اراده جدی توبه در انسان پدید نمیآید. در واقع، توبه و اکنشی است از سوی انسان به رفتار ناشایست خویش در صرف عمر خود در معصیت خدا. مهمترین مانع توبه و بازگشت از مسیر نادرست به راه صواب، تسویف و به تأخیر افکندن آن است. بهترین زمان توبه، پس از ارتکاب عمل نادرست و به ویژه در زمان جوانی است. انسانی که در جوانی نتواند به سوی خدا بازگردد، در دوران پیری امکان توبه برای او به مراتب سختتر و مشکلتر خواهد بود.
Machine summary:
"وقتی انسان به این معرفت رسید و به زیان گناهان یقین پیدا کرد، در دل اندوهگین میگردد و پس از سیطره پشیمانی از گناه بر دل، تصمیم میگیرد و اراده میکند که اکنون خود را به گناه آلوده نسازد و ملتزم میگردد در آینده و تا پایان عمر نیز گناه نکند و به تلافی و جبران گناهانی که در گذشته از او صادر شدهاند اقدام میورزد.
حال آیا کسی که میتواند با صرف وقت خود به عبادت خدا، بهشت الهی همراه با نعمتهای بینهایت و ابدی آن را برای خویش فراهم سازد، اگر ساعتی از عمر باارزش خود را صرف گناه و مشاهده فیلم مبتذل کرد و آن سرمایه بزرگ، که بهای واقعی آن بهشت و نعمتهای بینهایتی است که عظمت و گستره آن قابل درک نمیباشد، اینسان تلف کرد و از دست داد، پشیمان و اندوهگین نمیگردد؟ کسی که در برابر تلف کردن عمر خود نه فقط چیزی به دست نیاورده، بلکه قهر و غضب الهی را برای خویش فراهم آورده و خود را مستحق عذاب و کیفری ساخته که اگر توبه نکند، در عالم آخرت بدان گرفتار میگردد، بیش از هر کسی باید از کرده خود پشیمان گردد.
6 ـ مرحوم فیض کاشانی درباره علاج تسویف میگوید: علاجتسویف اندیشه در این است که بیشترین ناله اهل جهنم ناشی ازتسویف و به تأخیر افکندن توبه در دنیاست؛ چون تسویفکننده وکسی که کارش را به آینده حواله میدهد، به آیندهای امید بسته کهممکن است آن را درک نکند و اگر او باقی بماند و فردا را درک کند،چنانکه امروز عزمی بر ترک گناه نداشت، فردا نیز چنین عزمینخواهد داشت."