Abstract:
در باب وظایف قرآنپژوهان، توجه به دو محور مهم الزامی است: محور نخست عبارت است از لزوم شناخت و بهرهگیری از آثار قرآنپژوهان پیشین که در حد تلاش خود گوهرهایی از دریای معارف قرآن را به بشر عرضه کردهاند. محور دوم، تلاش برای استخراج گوهرهای ناشناخته و مستور قرآن است که تاکنون در دسترس قرار نگرفته است. این استخراج نیاز به زمینهها و شرایطی دارد که افزون بر تواناییهای علمی و نظرداشت حاصل عمر گذشتگان، عمل کردن و کاربست آموزههای قرآن از مهمترین آنها به شمار میآید. برخی آیات و احادیث، بیانگر ارتباط علم و عمل میباشند. در این نوشتار، نمونهای عینی از تأثیر عمل به آموزههای قرآن در درک عمیق آن بیان شده است.
Machine summary:
"آیا در این صورت، میتوانیم ادعا کنیم که ما واقعآ قرآن را ضامن سعادت انسان میدانیم؟ من خیال میکنم ـ البته قیاس به نفس میکنم؛ آقایان هم مختارند به نفس خود مراجعه کنند و ببینند تا چه اندازه با بنده شباهت یا تفاوت دارند ـ صرفنظر از تحقیقات علمی در باب آیاتی که احتیاج به مطالعات فنی و تخصصی دارد، اگر یک بار روی قرآن مرور کنیم، به همین اندازه که معنای تحتاللفظی عبارتهای قرآن را درست بفهمیم، خواهیم دید که قرآن مطالبی را به ما عرضه میکند که در عمل به آن بسیار کوتاهی کرده و میکنیم و به زحمت میتوان گفت که اگر این کتاب، کتاب عمل است، ما اهل عمل به این کتاب هستیم!
آیا ما واقعآ دوستدار قرآن و مروج قرآن هستیم؟ نتیجه دوری از عمل به قرآن به اینجا میرسد که کمکم فهم ما اینگونه میشود که احکام قرآن هم تاریخمند است؛7 یعنی این احکام برای یک زمان خاصی بوده است که ـ مثلا ـ گفتهاند اگر کسی چنین و چنان کرد او را تازیانه بزنید، ولی الان که بشر متمدن شده، باید آزاد باشد هر کاری دلش میخواهد بکند!
حالا هر کسی حساب بکند آیا من مصداق این آیه نیستم؟ نمونه بارز این محاسبه جایی است که انسان در یک طرف تکلیف واجبی داشته باشد و در طرف دیگر لذت دنیا باشد و این دو با هم تزاحم داشته باشند، کدام را انتخاب میکند؟ ما وقتی از عنایات الهی استفاده خواهیم کرد ـ و هیچکس بدون عنایت خدا به جایی نمیرسد ـ و وقتی مشمول عنایات و ادعیه حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) قرار میگیریم که این کتاب را جدی باور کنیم و بنای عمل به آن داشته باشیم."