Abstract:
الگوهای ازدواج در بین کشورها و حتی در درون یک کشور در میان گروههای قومی
گوناگون، متفاوت است. چنین نوساناتی میتواند هم ناشی از عوامل قومی- فرهنگی، و هم
متأثر از عوامل اقتصادی- اجتماعی باشد. مقاله حاضر با استفاده از دادههای طرح ملی
بررسی ویژگیهای اقتصادی اجتماعی خانوار1380 به بررسی الگوهای ازدواج در میان
گروههای قومی در ایران پرداخته و تأثیر مستقل قومیت بر این الگوها را بررسی می
نماید. یافتهها نشان دهنده الگوهای متمایز ازدواج در میان گروههای قومی در ایران
است. نتایج تحلیل چندمتغیره نیز بیانگر این است که بعد از کنترل مشخصههای اقتصادی،
اجتماعی و جمعیتی، تفاوتهای قومی در الگوهای ازدواج باقی میماند و به عبارتی قومیت
نقش مستقلی در تبیین الگوهای ازدواج دارد. بطور کلی یافتههای تحقیق نشان میدهد که
هویت قومی یک عامل تعیین کننده در الگوهای ازدواج در ایران است. هرچند هنجارها و
ارزش های قومی فرهنگی در ورای نوسازی اقتصادی اجتماعی اثر خود را اعمال نموده و به
تفاوت در الگوهای ازدواج منجر شده است، با اینحال عوامل اقتصادی اجتماعی نیز در
تعدیل و کاهش اثر قومیت نقش داشته است. مطالعات جمعیت شناسی- مردم شناسانه با
بکارگیری روشهای کیفی می تواند شناخت عمیقتری نسبت به تاثیر هنجارها، ارزشها و
اعمال قومی بر الگوهای ازدواج و خانواده در ایران ارائه نماید.
Machine summary:
"the characteristics assimilation از اینرو با توجه بهاینکه یکی از زمینه های شکل گیری رفتار جمعیتی بویژه باروری، بستر ازدواج و خانواده می باشد و نیز با عنایت به بافت چند قومیتی جامعه ایران، مقاله حاضر به بررسی و تحلیل الگوهای ازدواج (زمان ازدواج، ازدواج خویشاوندی، نحوه انتخاب همسر و ازدواج بین قومی) در میان گروههای قومی در ایران میپردازد و در همین راستا اهداف زیر را دنبال میکند: الف) بررسی الگوهای ازدواج در میان گروههای قومی در ایران ب) بررسی نقش و تأثیر قومیت در تبیین الگوهای ازدواج ج) سنجش میزان ازدواج بین قومی در جامعه مورد مطالعه رویکرد نظری از نظر تئوریکی برای تبیین تحولات ازدواج و خانواده دو رویکرد نظری وجود دارد که در قالب هر کدام از آنها فرضیاتی جهت تبیین و تحلیل تفاوتهای قومی در الگوهای ازدواج ارائه شده است.
بدین معنی که قومیت به عنوان بستر و زمینهای که رفتار در آن شکل میگیرد، نقش مستقل و معنیداری در تعیین الگوهای ازدواج در ایران دارد و تفاوتهای قومی در الگوهای ازدواج را میتوان در سطوح متفاوت توسعه و تفاوت در مشخصه های اقتصادی- اجتماعی بویژه آموزش و تحصیلات از یکسو، فرهنگ، تاریخ اجتماعی، ارزشها، هنجارها و اعتقادات خاص قومی از سوی دیگر تبیین نمود."