Abstract:
در این مقاله به منظور شناسایی تغییرات زمانی و مکانی بارش شمال غرب ایران از 19 ایستگاه سیتوپتیک منطقه که دارای دوره آماری کاملتری بودهاند،استفاده شده است.ابتدا تغییرات فضایی بارش منطقه براساس شاخصهای مرکزی و پراکندگی آماری مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از روش میانیابی4 TPSS که کمترین خطای5 MAE را داشته،اقدام به ترسیم منحنیهای همبارش و ضریب تغییرات گردید.سپس براساس روشهای آماری به بررسی تغییرات زمانی بارش شمال غرب پرداخته شد.نتایج حاصله عباتست از اینکه بارش شمال غرب با عرض جغرافیایی رابطه مستقیم و معنیداری داشته است.تغییرات زمانی بارش در چندین ایستگاه دارای روند کاهشی بوده است،اما در کل شمال غرب ایران ناحیه بدون روند عمومی بارش سالانه محسوب میشود.
Machine summary:
"طبق شکل بارش سالانه شرق منطقه مورد مطالعه(نواحی مرکزی استان اردبیل)، جنوب شرق(استان زنجان و شرق استان کردستان)،شمال غرب(نواحی اطراف نیمه شمالی دریاچه ارومیه)دارای روند کاهشی معنیداری با 95 درصد اطمینان میباشند.
سایر نتایج عبارتند از: 1-عرض جغرافیایی عاملی مهم در توزیع بارش سالانه شمال غرب محسوب میشود؛ 2-نواحی با بارش بیشتر،از نظام بارشی متغیرتری برخوردار بوده و دارای ضریب تغییرات بیشتری بودهاند؛ 3-اکثر ایستگاههای منطقه کاهش بارشی را تجربه نمودهاند که البته در 7 ایستگاه این کاهش با 95 درصد اطمینان معنیدار است؛ 4-رابطه کاهش بارش و ضریب تغییرات مستقیم بوده و نواحی دارای نظام بارشی غیر یکنواخت کاهش بیشتری را تجربه نمودهاند.
جدول شماره 1:مختصات جغرافیایی و ویژگیهای آماری بارش ایستگاههای شمال غرب کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول شماره 2:روند نسبی بارش ایستگاههای منتخب شمال غرب کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 1:موقعیت جغرافیایی ایستگاههای مورد مطالعه(شمارهی ایستگاهها بر حسب جدول 1 منظور شده است) (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 2:پراکنش مکانی میانگین بارش سالانه شمال غرب کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 3:پراکنش مکانی ضریب تغییرات (cv) بارش سالانه شمال غرب کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 4:توزیع مکانی روند بارش شمال غرب کشور براساس شاخص آماری من-کندال u(tl) (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 5:روند دههای بارش ایستگاههای منتخب شمال غرب کشور منابع 1-خسروی،محمود،ناصر جاودانی خلیفه و سهراب محمدنیا قرائی(1382)،«بررسی انطباق سریهای زمانی دمای مشهد با تغییرات و نوسانات دمای کره زمین»،سومین کنفرانس منطقهای و اولین کنفرانس ملی تغییر اقلیم،دانشگاه اصفهان،صص:475-463."