Abstract:
از دیرباز این پرسش اگر بیمار و درمان گر با قصد و تراضی اقدام به فرآیند درمان کردند، تکلیف ضرر و زیان محتمل و بعضا جبران ناپذیر چه می شود؟! نگارندگان این مقاله در صدد یافتن راه حلی در خصوص موارد خطای جزایی و شبیه آن هستند بر اساس قوانین جاری اگر تیم پزشکی، متخصص و ماذون باشند و برائت نیز حاصل کرده باشند، در صورتی که عمل جراحی یا طبی آن ها مشروع بوده و کلیه ی موازین علمی و فنی مربوطه را رعایت کرده باشند، ضامن نیستند وگرنه با نبود هر یک از قیود و شروط مندرج، قانونا و اخلاقا ضامن هستند. (بند دوم ماده ی 59 ق. م ا). در این مقاله به روش توصیفی و تحلیل مقررات قانونی برآنیم تا به طور شفاف و منسجم مسوولیت کیفری تیم پزشکی را بر اساس قوانین و مقررات موضوعه ایران تبیین کرده و در جایی که خلا قانونی وجود دارد راه کار علمی مستدل پیش نهاد کنیم.
Machine summary:
"زیرا ظن شخصی،زمانی حجت است که دسترسی به دلایلاطمینانبخش و علمآور ممکن نباشد و به لحاظ حقوقی،ظن حاصل از شرححال بیمار،زمانیحجت و براساس آن میتوان اقدام کرد که راههای اطمینانبخش و علمآور منسد باشد وچنانچه برخی از آزمایشات پاراکلینیکی برای تیم پزشکی اطمینان میآورد نباید به ظنشخصی خود عمل کرده و به معالجه و درمان بپردازند؛زیرا چنین ظنی با امکان رسیدن بهعلم عرفی،حجت و معتبر نیست و بهطور متیقن مسؤولیت مدنی دارد هرچند در مسؤولیتکیفری آن تردید کنیم؛این نوع کارکرد،شبیه کارکرد باب اجتهاد در استخراج احکام است کهباوجود دلایل قطعی و اطمینانبخش،ظن حاصل از اماره حجت نمیباشد زیرا اساسا ظن بماهو ظن حجت نیست؛مگر ظنون خاص که طریق علمی حجت آور داشته باشند و از بابتتمیم جعل،حجت شناخته شده باشند.
شخصبیمار در حال افاقهی کامل و یا منسوبین نزدیک او با شناخت و اراده و اختیار،رضایتنامه رابنویسند و اگر بدون اطلاع از مفاد آن و با زیرکی،مخصوصا با اغراض انتفاعی بهویژه درمداخلات غیرضروری و غیردرمانی همچون زیباسازی اعضا و جوارح و برای متناسب کردناندام از آنان رضایت گرفته شده باشد،این نحوهی رضایت گرفتن،محل تأمل بلکه محلاشکال است و بااطمینان خلاف،ضمانت میآورد اما در آن سوی قانون،به نظر نگارندگان،حتی اگر تیم پزشکی که از دانش فنی و علمی به روز برخوردار بوده و خطای جزایی نیزمرتکب نشده باشد از باب امین عام نیاز به أخذ برائت نداشته و علی القاعده بدون افراط و تفریط ضامن نخواهد بود و اصل هم در موارد مشکوک بر عدم ضمانت آنان بوده و مصداقآیهی شریفهی{/«ما علی المحسنین من سبیل»/}میباشد."