Abstract:
در این نوشتار، بحث بر سر صحت زیارت عاشوراست و از دو روش بررسی وثاقت راویان و بررسی صحت اسناد، برای این منظور استفاده شده است. در روش اول، با بررسی روایات المصباح شیخ طوسی، حکم به صحت این روایات شده و در روش دوم نیز همدستی راویان در ساختن متنی واحد، به دلایل مختلف، منتفی دانسته شده است.
Machine summary:
یا مجیب دعوة المضطرین!» إلی آخر الدعاء والزیارة؛ 1 محمد بن خالد طیالسی از سیف بن عمیره روایت کرده است که گفت: به همراه صفوان بن مهران جمال و گروهی از دوستانمان به سوی نجف حرکت کردیم، پس از آن که امام صادق( از نجف رفته بودند (ما نیز تصمیم گرفتیم از حیره به مدینه سفر کنیم)، وقتی که از زیارت [امیر مؤمنان(] فارغ شدیم، صفوان رو کرد به سوی امام حسین( (کربلا) و به ما گفت: «امام حسین( را از همین جا، بالای سر امیر مؤمنان( زیارت کنید.
این کلام در توثیق احمد بن یحیی ظهور دارد؛ اگر چه آیة الله خویی( در دلالت آن بر توثیق، تشکیک کرده و گفته است: این سخن در صورتی تمام است و بر توثیق احمد بن یحیی دلالت دارد که طریق یاد شده، به روایت احمد بن یحیی منحصر باشد؛ اما چنین نیست، بلکه آن کتابها به خاطر طریق صحیح دیگری مورد اعتماد واقع شدهاند...
و نیز ظاهر از توثیق، اعتماد مبتنی بر حس و یا حدس نزدیک به حس است، نه اعتماد بر حدس و اجتهاد؛ چنان که آیة الله خویی، خود در مقدمۀ کتابش گفته است؛ آنجا که میگوید: گفتیم که این احتمال، پس از اقامۀ سیره بر حجیت خبر ثقه، در جایی که نمیدانیم که از حدس ناشی شده باشد، غیر قابل اعتناست و تردیدی نیست که احتمال وجود حس در راویات ایشان، و لو از جهت نقل بزرگی از بزرگی دیگر و ثقهای از ثقۀ دیگر، با دریافت وجدانی، موجود است.
برای این روایت، پنج طریق به امام باقر و امام صادق( ذکر شده است که ما اعتبار روایت شیخ طوسی از محمد بن خالد طیالسی را ثابت کردیم.