Abstract:
باورهای عمومی است،پرسشی کلیدی است. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی-پیمایشی مبتنی بر نظرسنجی با بهرهگیری از ابزار پرسشنامه و مصاحبه با رویکردی به مشارکت اقتصادی زنان در بازار کار و با هدف شناخت تأثیر اشتغال زنان بر حیطهء وظایف و مناسبات درون خانواده،جامعهپذیری و نقشهای جنسیتی و تفاوت جنسیت در انتساب نقشها را بررسی میکند.بهعلاوه، نظریههای موجود در این زمینه و درنهایت،تأثیر اشتغال زنان بر روابط و مناسبات با همسر،خصوصیات فرزندان و روحیات و ذهنیات آنان را مورد تحلیل قرار میدهد.ندگی آنان شکل میدهد. در ایران امروز شاهد تغییرات زیادی در رفتارهای وابسته به جنسیت هستیم،بهویژه از دو دههء پیش تاکنون که جامعه شاهد حضور فراگیر زنان در موقعیتهای اجتماعی،فرهنگی و سیاسی بوده است.حضور روزافزون زنان در دستگاههای اجرایی و بازار اشتغال و موفقیت چشمگیر آنان در آزمون دانشگاهها،تصویری متفاوت از جامعهء ایران به دست داده است و به نظر میرسد روند تحولات اجتماعی همچنان به سمت توسعهء نقش زنان پیش میرود.در چنین شرایطی،توجه به تغییر جنسیت و اینکه مسیر ارزشها و نگرشهای اجتماعی،با گسترش حضور زنان در جامعه به کدام سو میرود و آیا حضور روزافزون زنان در عرصههای اقتصادی،فرهنگی و سیاسی به مفهوم تغییر جدی در حوزهء گرایشها و
Machine summary:
"این واقعیتی است که جامعهء ما،از یک سو،با فشار الگوهای سنتمدارانه در زمینهء قشهای زن و مرد و تقسیم کار مبتنی بر جنسیت روبهرو از سوی دیگر،مشارکت بیش از پیش زنان در مسئولیت و مشکلات زندگی خانوادگی و پذیرش نقشهای اقتصادی و اجتماعی گستردهتر از سوی آنان را میطلبد.
بههرحال،محرز است که اشتغال زنان،بهویژه زنان شوهردار و دارای فرزند که برای ایجاد تعادل میان الزامات شغلی و نقشهای همسری و مادری پیوسته در تلاشاند،در وظایف و مناسبات درون خانواده تأثیر قابلملاحظهای دارد که در روابط و کارکردهای زندگی اجتماعی بیرون از کانون خانوادگی آنان نیز منعکس میشود.
شواهد نشان میدهد که هم در کشورهای صنعتی و هم در جوامع در حال توسعه، مبنای تقسیم وظایف،تواناییهای جسمی و روانی نیست و معمولا بالاترین سطوح وظایف و مسئولیتها در این جوامع،مردانه تلقی میشوند و در زمان حاضر نیز که صحبت از برابری امکانات و همکاری در وظایف و مسئولیتها در ابعاد مختلف اجتماعی میشود،کلیشههای تبعیض جنسی،همچنان بر نگرشها و پیشداوریهای افراد جامعه-حتی بر تفکر خود زنان-تأثیری عمیق خواهد داشت.
حال باید دید که با وسعت یافتن دامنهء اشتغال زنان،فعالیت دوگانهء زنان در خانه و خارج از خانه،به چه میزان ارزشهای سنتی را متحول ساخته و مناسبات خانوادگی تا چه حد تحتتأثیر این تغییرات واقع شده است؟آیا این تغییرات در جهت افزایش ثبات خانواده است یا موجبات تضعیف آن را فراهم آورده است؟همچنین باید بررسی شود که این نقش اجتماعی زن،با ابعاد گستردهء خود،تا چه حد بر امر تعلیم و تربیت کودکان مؤثر بوده و تأثیر آن چه کیفیتی پیدا کرده است؟اینها مسائلیاند که همیشه مورد توجه صاحبنظرانی که اشتغال زن را از دیدگاه جامعهشناسی بررسی کردهاند قرار گرفته است."