Abstract:
در این جستار آثار دینداری از دیدگاه جیمز بحث شده،جیمز ثمرات دین را به طور کلی تحت عنوان«قدمت»با ویژگیهای زهد،قوت قلب،خلوص و مهرورزی مشخص میکند.در این مقاله آثار دینداری از منظر جیمز در شش بخش معنوی،اخلاقی،معرفتی،عاطفی-هیجانی،سلامت و بهداشت روانی و بالاخره انسجام شخصیت و یکپارچگی هویت بررسی شده است.ملاحظات پایانی این جستار در محورهای جذابیت بحث آثار دینداری،نقد مبنای پراگماتیسم در آثار دینداری، پذیرش نگاه کارکردگرایانه در موضوعاتی که غایات عملی دارند،نقد انحصار آثار در ابعاد فردی و بالاخره نقد سنخشناسی روانشناختی جیمز در مورد افراد سلیم العقل و ناخوش روان ذکر شده است.
In this essay, effects of religiousness based on William James's viewpoint have been discussed. He believes that religiousness has some effects including sanctity (holiness) which here is characterized as asceticism, purity, kindness, and so on. In the present article, religiousness effects have been debated in the form of 6 sections – spiritual, ethical, epistemological, emotional, mental health, and personality or identity integrity. In concluding remarks of this essay, some related issues of religiousness effects, criticism on pragmatism, acceptance of pragmatic view and a couple of critics on James's standpoints have been mentioned.
Machine summary:
گالتون6بر آثار مثبت ذهنی(غیر عینی)دعا و نیایش تأکید میکند،جیمز لوبا7معتقد بود اشکال تعدیل شده اعتراف،دعا،هنر مقدس و مراسم میتوانند به انسانها در راه تحقق بخشیدن آرمانهای خویش کمک کنند،یونگ8نظر بسیار مساعدی به دین دارد و دینداری را موجب شفای دردها و اختلالهای روحی-روانی انسان میداند و معتقد است خلاء آن نیز سبب بیماری میگردد تا جایی که یونگ صریحا اذعان میکند: «در میان همهء بیمارانی که در نیمهء دوم حیاتشان(یعنی پس از حدود سی یا سی و پنج سالگی)با آنها مواجه بودهایم...
گروه دوم دارای«تولد دوباره»هستند که با کوشش و مجاهدات بسیار باید خود را از تاریکیها و ظلماتهای این حیات دنیوی برهانند و به عالم نور و معنویت وارد گردند،دین این تولد دوباره را میسور میسازد:در دین مربوط به افراد یکبار تولد،جهان در مسیر مستقیم و امری یک اشکوبه است که محاسبات آن به یک گونه درست درمیآید،بخشهای جهان،صرفا دارای ارزشهایی هستند که به طور طبیعی ظاهرا این گونهاند.
جیمز این مطلب را در سلسلهمراتب نردبان عرفان میآورد(همان،ص 296)،جیمز خوشبینی نسبت به جهان را نیز با بیان بخشی از سخنان جان کئود1اسکاتلندی از آثار و ثمرات دینداری میداند:«حیات دینی،زندگی آمیخته با پیشرفت و ترقی است؛اما این حرکت و پیشرفت به سوی بینهایت نیست بلکه در خود بینهایت رشد و تعالی دارد.
ویلیام جیمز نیز یکی از آثار دینداری را یکپارچگی در شخصیت انسان میداند که با عنوان«خود تقسیم شده و فرایندی یکپارچگی آن»4از آن یاد میشود(جیمز،2002، ص 132-149):پایههای روانشناختی افراد دارای تولد دوباره و افراد سلیم العقل که با یک شخصیت همگن(یعنی اوضاع و احوال درونی آنها با بیرون هماهنگ است)به دنیا آمدهاند با یکدیگر متضاد است.