Abstract:
با توجه به اهمیت ویژه کنترل تعادل در انجام فعالیتهای حرکتی،در سالهای اخیر تعدادی از پژوهشگران با استفاده از نظریههای نوین در زمینه کنترل تعادل و حرکت روشهای جدیدی را برای بررسی تعادل ارائه نمودهاند.از جمله روش- هایی که اخیرا به منظور بررسی تعادل توسط برخی از محققین مورد استفاده قرار گرفته است،بررسی میزان نوسان بدن در وضعیت ایستادن روی یک پا در حالتهایی است که دسترسی فرد به اطلاعات سیستمهای بینایی و حسی-پیکری1تغییر پیدا کرده است.هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر اطلاعات حسی بر کنترل تعادل در وضعیت ایستاده افراد ورزشکار و غیر ورزشکار بود.تعداد 30 نفر از دانشجویان پسر دانشگاه تهران که براساس میزان فعالیت ورزشی به دو گروه ورزشکار و غیر ورزشکار تقسیم شدند،در این پژوهش شرکت داشتند.جهت ارزیابی تعادل ایستای افراد از دستگاه سکوی نیرو2استفاده شد.همچنین برای مقایسه کارایی سیستمهای حسی مختلف از پروتکل اصلاح شده3 CTSIB استفاده گردید.نتایج نشان داد که در شرایط مختلف آزمون،گروه ورزشکار بهتر از گروه غیر ورزشکار قادر به کنترل تعادل بودند؛همچنین افراد غیر ورزشکار در حفظ تعادل،اتکای بیشتری به درگیری سیستم حس بینایی نسبت به افراد ورزشکار دارند در حالیکه افراد ورزشکار از کارایی حس عمقی بهتری برخوردار بودند.از این تحقیق میتوان چنین نتیجه گرفت که افراد ورزشکار جهت حفظ تعادل فقط متکی به حس بینایی خود نیستند و از سیستمهای دیگر حسی به ویژه سیستم حس عمقی نیز بهره بیشتری میگیرند.در مقابل افراد غیر ورزشکار اتکای بیشتری به حس بینایی خود دارند. این امر میتواند اختلال در کنترل پوسچر ناشی از ضعف بینایی این افراد را در سنین پیری توجیه کند.بنابراین به افراد غیر ورزشکار توصیه میشود به منظور استفاده مطلوب از سایر سیستمهای حسی جهت حفظ تعادل به انجام ورزش مبادرت ورزند.
Machine summary:
"از جمله روش- هایی که اخیرا به منظور بررسی تعادل توسط برخی از محققین مورد استفاده قرار گرفته است،بررسی میزان نوسان بدن در وضعیت ایستادن روی یک پا در حالتهایی است که دسترسی فرد به اطلاعات سیستمهای بینایی و حسی-پیکری1تغییر پیدا کرده است.
در این روش دو محقق پس از حذف یا ایجاد تغییر در اطلاعات سیستم بینایی و یا سیستم حسی-پیکری از تواناییهای افراد در حفظ تعادل و کنترل میزان نوسان بدن در وضعیت ایستاده به عنوان شاخصی برای بررسی نحوه تطابق سیستم عصبی با شرایط مختلف حسی استفاده شده است.
با وجود این نمودار(3)نشان میدهد که هرچند تفاوت معنیدار فقط در حالت ایستادن با چشمباز روی سکوی نیرو مشاهده شده است،ولی بهطور کلی افراد ورزشکار کنترل پوسچر بهتری نسبت به افراد غیر ورزشکار دارند.
منطق این اختلاف نیز ممکن است در این موضوع نهفته باشد که افراد ورزشکار جهت حفظ تعادل فقط متکی به یک سیستم حسی نیستند و ممکن است سیستمهای دیگر مانند حس عمقی سهم بیشتری را در کنترل پوسچر به خود اختصاص دهند و متعاقب آن نقش سیستم بینایی کمتر شود.
بنابراین با توجه به نتایج تحقیق حاضر در مورد اتکای بیشتر افراد غیر ورزشکار به سیستم بینایی نسبت به افراد ورزشکار و همچنین اتکای بیشتر افراد ورزشکار به سیستم حس عمقی در کنترل پوسچر،نقش ورزش روی هریک از این سیستمها آشکارتر خواهد شد.
به همین خاطر به افراد غیر ورزشکار توصیه میشود به منظور کاهش اختلال در کنترل پوسچر در سنین پیری هماکنون که در سن جوانی به سر میبرند با انجام ورزش و فعالیتبدنی و تقویت سیستمهای دیگر حسی موثر در حفظ تعادل مانند حس عمقی از این امر جلوگیری به عمل آورند."