Abstract:
نویسنده با بیان این مطلب که در کتب تاریخ و تراجم هنگام ذکر وقفیات،بیشتر از پادشاهان و متمولان نام برده شده و از علماء کمتر یاد شده،تلاش کرده است برخی از موارد مربوط به وقفیات علما را گرد آورده،با دستهبندی موضوعی مطرح کند.مهمترین گونهء موقوفات علماء،وقف کتاب است که برای طالبان علم و طلاب بوده و یا برای کتابخانهها،لوازم کتابت نیز از جمله موارد وقفی بوده است.برخی علماء کتابخانهشان را وقف کردهاند.تأسیس مدارس علمیه،مراکز درمانی،آب انبار، توسعه و تعمیر اماکن مذهبی هم از دیگر اقدامات علماء است که در قالب اقدامات وقفی صورت گرفته است.نویسنده در ذیل نام هر عالم،گزیدهای هم از زندگینامهء وی را بیان مینماید.
Machine summary:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) واقفان: عالمان واقف (به تصویر صفحه مراجعه شود) سید احمد سجادی چکیده: نویسنده با بیان این مطلب که در کتب تاریخ و تراجم هنگام ذکر وقفیات،بیشتر از پادشاهان و متمولان نام برده شده و از علماء کمتر یاد شده،تلاش کرده است برخی از موارد مربوط به وقفیات علما را گرد آورده،با دستهبندی موضوعی مطرح کند.
البته از آنجا که بسیاری از آنها این امر مهم را مخفیانه و به دور از هیاهو انجام دادهاند،در کتابهای تراجم و تاریخ به آن کمتر پرداخته شده است،ولی برخی از پادشاهان که از اموال عمومی و با تبلیغات فراوان دست به چنین عملی میزدند،نزد تاریخنگاران جایگاهی ویژه یافتهاند!چه بسیار عالمانی که از اموال خود صدقات و موقوفههایی فراوان را بخشیدهاند،ولی چون در پی اسم و رسم نبودهاند،حتی نامی از آنان برده نمیشود!و چه بسیار اموالی که با مشارکت و ترغیب آنان وقف شده،اما امروزه به نام دیگر افراد میشناسیم!
2-عالم فاضل متقی آیت الله محمد باقر پیشنماز مسجد شاه اصفهان از علمای ازکیاء،کتب بسیاری از فقه و اصول و اخبار و غیر آن بر طلاب وقف نمود که متأسفانه اکثر از حالت موقوفه خارج شده[است.
در مدت 02 سال اقامت در قم مشغول تدریس بود و پس از نیل به مرتبهء اجتهاد-به تصدیق حضرات آیات عظام حائری و اصفهانی و حجت و اجازهء مفصل حدیث از طرف مرحوم محدث قمی-به ساوه مراجعت کرد و در آنجا به دستور مرحوم آیت الله سید ابو الحسن اصفهانی حوزهء علمیهای تشکیل داد."