Abstract:
مقالهء حاضر به بررسی تجربیات وقف در ژاپن،انگلستان و ایالات متحدهء آمریکا میپردازد. نویسنده معتقد است که این کشورها تجربیات گرانبهایی در مدیریت اوقاف دارند و باید از آنها در ادارهء بهینهء اوقاف اسلامی استفاده کرد.بدین منظور نخست از ابعاد مختلف اوقاف در این کشورها سخن میگوید و سپس انواع مؤسسات وقفی و عوامل،انگیزهها و مشوقهای ایجاد و رشد آنها را توضیح میدهد.وی با تقسیم انگیزهها و مشوقها به دو نوع مادی و معنوی،گونهء مادی را در کشورهای نام برده و گونهء معنوی انگیزهها و مشوقها را در کشورهای اسلامی قویتر میداند؛و در نتیجهگیری خود،اهتمام کشورهای اسلامی به انگیزهها و مشوقهای مادی را توصیه میکند و بلکه برای گسترش وقف ضروری میداند.وی همچنین از پارهای نهادهای نوبنیاد در غرب سخن میگوید و خواهان تأسیس نظائر آنها در کشورهای اسلامی میشود.در فصل اخیر مقاله نیز با بیان نقاط افتراق و اشتراک سه کشور مذکور با کشورهای اسلامی به تفصیل از چگونگی استفاده از تجربیات این سه کشور سخن میگوید.
Machine summary:
"البته بیان چگونگی بذال اموال نیکوکارانه در قالب اعمال داوطلبانهء خیریه و کاربست آنها در مؤسسات وقفی و خیریهء مختلف در پارهای جوامع غیر اسلامی،نه برای تطبیق آنها در جوامع ماست،بل برای استفاده از این تجربیات موفق در حمایت از تلاشهای صورت گرفته در راستای احیاء و فعال کردن نهاد وقف اسلامی و بازگرداندن آن به جایگاه نخستینش در میان راهکارهای مالی اسلامی است.
از سوی دیگر،چنانکه گفتین،وقتی قدرت دولت مرکزی ژاپن برای حل مشکلات ملی تا حد زیادی محدود شد، فشار افکار عمومی بر شرکتهای تولیدی زیاد شد تا این شرکتها به مقابله با این مشکلات و به ویژه آلودگی محیط زیست ناشی از اقدامات مختلفشان بپردازند؛ همانگونه که شمار مؤسسات خیریه نیز فزونی گرفت و فعالیت آنها در همان عرصههای کاری دولت گسترش یافت69.
از سوی دیگر میبینیم که احساس مسؤولیت اجتماعی داشتن در خصوص سرمایه و افراد جامعه و نقش دولت در تشویق این امر،تأثیر کاملا روشنی در افزایش شمار مؤسسات وقفی در غرب داشته و دارد،که متأسفانه در بیشتر جوامع اسلامی چنین احساسی را نمیبینیم و بسیاری از میلیونرهایی که در این کشورها به ثروت هنگفت دست یافتهاند، برای خود مسؤولیتی را در قبال اجتماع احساس نمیکنند؛ازاینرو مشارکت آنها در نهاد وقف اسلام ضعیف و ناچیز است.
Flaherty(Susan):Charity in the United States and Japan Compara- tive Views of the Voluntary Sector and Corporate Citizenship;Spring Research Forum;Op. Cit."