ارزیابی اصطلاحنامه های فارسی با استانداردهای ایزو: گامی به سوی بهره وری در ذخیره و بازیابی اطلاعات Journal Article

ر رعایت‌ استاندارد در نحوه ارائه اصطلاحنامه نیز اصطلاحنامه پزشکی فارسی با 84%بیشترین و اصطلاحنامه موضوعی امام خمینی با 20% کمترین میزان را دارد.اصفا و نما به ترتیب با 76%و 56%در مرحله دوم و سوم هستند. یافته‌های پژوهش حاضر،این نکته را مطرح‌ می‌سازد که تدوین اصطلاحنامه‌هایی که از ملزومات تهیه استاندارد،کم‌بهره یا بی‌بهره‌اند، به دلیل هزینه‌مند بودن و نیاز به صرف نیروی‌ انسانی،زمان،عوامل اقتصادی و...با ضوابط مدیریتی تهیه اصطلاحنامه در تضاد خواهد بود. اگر بهره‌وری را یک فرهنگ و نگرش عقلانی به کار بدانیم که هدف‌ آن به حداکثر رساندن استفاده از منابع،نیروی انسانی،تسهیلات و سرمایه‌ها و کاهش هزینه‌های تولید،به سود مصرف‌کنندگان باشد، لازم است در تهیه اصطلاحنامه به منظور بهره‌وری در ذخیره و بازیابی‌ اطلاعات،به استانداردهای موجود در این زمینه توجه شود و سیاستگذاری اطلاع‌رسانی کشور در این بعد،مورد تجدیدنظر قرار گیرد.

"با توجه به نیازها و کاستی‌های یادشده،این پژوهش به بررسی جنبه‌های کیفی اصطلاحنامه‌های جامع فارسی (اصطلاحنامه فرهنگی فارسی(اصفا)،نما:نظام مبادله اطلاعات علمی-فنی،اصطلاحنامه پزشکی فارسی،اصطلاحنامه موضوعی امام خمینی)پرداخته،روابط معنایی،ساختار شکلی و نحوه ارائه اصطلاحنامه‌های مذکور را بر اساس استانداردهای پذیرفته شده جهانی (ISO 2788) ارزیابی می‌کند. اگر بهره‌وری را یک فرهنگ و نگرش عقلانی به کار بدانیم که هدف آن به حداکثر رساندن استفاده از منابع،نیروی انسانی،تسهیلات و سرمایه‌ها و کاهش هزینه‌های تولید،به سود مصرف‌کنندگان باشد، لازم است در تهیه اصطلاحنامه به منظور بهره‌وری در ذخیره و بازیابی اطلاعات،به استانداردهای موجود در این زمینه توجه شود و سیاستگذاری اطلاع‌رسانی کشور در این بعد،مورد تجدیدنظر قرار گیرد. بدیهی است بدون انجام این پژوهش‌ها و شناسایی دقیق نارسایی‌های موجود،اصل بازخورد و بهینه‌سازی،حاصل نشده، بهره‌وری در ذخیره و بازیابی اطلاعات از جهات زیر کاهش می‌یابد: 1)اصطلاحنامه‌های نادرست،غیر دقیق و فاقد نظم و یکدستی که بدون در نظر گرفتن اصول و ضوابط اصطلاحنامه‌سازی تهیه شده‌اند،خود مخل نظم در سیستم‌های اطلاع‌رسانی و بهبود کیفی آنها می‌شوند. (کازرانی،1378)در این پژوهش چهار اصطلاحنامه جامع فارسی:«اصطلاحنامه فرهنگی فارسی (اصفا)،اصطلاحنامه‌نما:نظام مبادلۀ اطلاعات علمی-فنی، اصطلاحنامه پزشکی فارسی و اصطلاحنامه موضوعی امام خمینی (فراستی 1378)،از سه جهت روابط معنای1 ،ساختار شکلی3 و نحوۀ ارائه با استانداردهای ایزو 2788 (UNISIST,1981) 4 ،بررسی و ارزیابی شده است. اگر بهره‌وری را یک فرهنگ و نگرش عقلانی به کار و زندگی بدانیم که هدف آن هوشمندانه‌تر کردن فعالیت‌ها برای دستیابی به فرآیندهای متعالی‌تر است،لازم است به منظور بهره‌وری در سطح سازمانی سیاستگذاری اطلاع‌رسانی کشور ما در این بعد،مورد تجدیدنظر قرار گیرد و جایگاه اصطلاحنامه‌ها به عنوان ابزار ذخیره و بازیابی اطلاعات در آن مشخص شود و در سیاست‌گذاری‌ها ضوابط مربوط به صلاحیت تهیه‌کنندگان اصطلاحنامه‌ها،تعیین گردد."