حدیث قافله ها - Journal کتاب ماه تاریخ و جغرافیا Introduction and review

"بنابراین بدیهی است که این فریضهء دینی‌ بسیار مهم خود منشأ بسیاری پدیده‌ها در تاریخ‌ و تمدن اسلامی بوده باشد. رفتار نامناسب حمله‌داران با حاجیان،حملات‌ پی در پی دزدان و حرامیان در میان راه و غارت‌ اموال زائران،بی‌آبی و یا کم‌آبی مناطق و شهرها و روستاهای بین راه،راه‌های سخت و دشوار، شن‌زارها و سنگلاخ‌ها،درگیری‌های مسلحانه با اشرار و قبایل در طول مسیر رفت و برگشت،فقر و محرومیت مادی و فرهنگی مردم و از جمله‌ بدگویی و فحاشی به یکدیگر،آن هم برای‌ حاجی‌ها،گرانی ارزاق عمومی در بسیاری نقاط، بدرفتاری با شیعیان و عجم‌ها در مدینه و انجام‌ زیارت در قبال پرداخت وجه،روحیهء تملق‌گویی و چاپلوسی درباریان در قبال حاکمان وقت،استفاده‌ از روش‌های فریبکارانه برای فرار از پرداخت وجه‌ به حمله‌داران،ریاکاری و چشم و هم‌چشمی‌ها و..."