Abstract:
سال 1382 شاهد ظهور نخستین سند ملی توسعه در تاریخ کشور از سوی مقام معظم رهبری است. بسیار حائز اهمیت است که به مدد مؤلفههای اساسی محیطی و از طریق آینده پژوهی بتوانیم حرکت کشور را در راستای این سند متناوبا پایش کنیم و چهره ایران آینده را ترسیم نماییم.یک روش کلاسیک در روندشناسی تحولات،استفاده از شاخصهایی است که از سوی مجامع و نهادهای بین المللی تعریف و ارائه شده است.با این حال به نظر میرسد که اقتضائات چشماندازگرایانه و زمینهگرایانه،ما را به بازتعریف این مؤلفهها،فرامیخواند.تحقیق حاضر،مؤلفههای اصلی تغییرات محیطی کشور را با توجه به اقتضائات،برشمرده،بازتعریف نموده و اهمیت آنها را بر آینده ایران،تشریح نموده است.
Machine summary:
"این ثروت چیست؟چگونه صیانت میشود؟و چگونه به نسل آتی سپرده میشود؟آب،خاک،جنگلها،مراتع،معادن و طلای سیاه کشور را که ثروت بزرگ امروز و فردای ماست،چگونه حراست میکنیم؟چگونه استحصال میکنیم؟3چگونه به آیندگان تحویل میدهیم؟نکند با بیبرنامگی و عدم کارآمدی دولت،ثروت ملی ما را دیگر کشورها تارج کنند و ما تماشا کننده باشیم!منبع گاز مشترک را همسایه جنوبی ببرد!منبع نفت مشترک را هم همسایه غربی ما برنامهریزی کرده است که ببرد!4رودخانههای خروشان کشور هم به کشورهای همسایه سرازیر شوند و ما نتوانیم با احداث سدهای لازم از آنها درست استفاده کنیم و به صورت صحیح از این منبع خداداد برای توسعه کشور بهرهبرداری کنیم!(روحانی،9831،صص 372-862)خاک ارزشمند کشاورزی هم با بیبرنامگی تبدیل به برج و ساختمان شود!مراتع هم با بیبرنامگی تخریب شوند و خدای ناکرده همه ثروتهای ملی ما از دست بروند(روحانی،9831،صص 613-903).
اگر چه مطالعات مربوط به این قانون در مورد ایران انجام نشده است(جا دارد که محاسبات آن در مورد کشور ما هم صورت بپذیرد و عایدات از کف رفته حداقل از سال 0791 به این سو،محاسبه شود)اما محاسبه آن در مورد سایر کشورها میتواند موقعیت نسبی ما را از این نظر توضیح دهد.
دکترین نوین توسعه دنیای امروز بر محور آزادسازی اقصادی،مشارکت بازار و دولت،توسعه سرمایه انسانی،ارتقاء ظرفیتهای فناوری و نوآوری،رشد پیوسته مهارتها،تمرکززدایی،تغییر نقش دولت از کارگزار و بازیگر اصلی به عامل راهبردی ایجاد شرایط مناسب برای ارتقاءپذیری ملی،ظرفیتسازی جهت فقرزدایی و توانمندسازی گروههای فقیر و مناطق حاشیهای و بالاخره ارتقاء عدالت اجتماعی استوار شده است و ما نمیتوانیم از مسیر و حرکت جهان دور بمانیم و فضای جدید متناقض با آن مسیر را انتخاب کنیم."