Abstract:
نظریه‌های متعددی در باب چگونگی نظریه‌پردازی ارایه شده‌اند.روش‌شناسی دوبین اولین روش‌شناسی منسجم در این حوزه محسوب می‌شود.نظریه‌پردازی به عنوان تخیل نظام‌مند اثر کارل وایک،روش عمومی نظریه‌پردازی لین‌ها،چرخه‌ی نظریه‌پردازی کارلایل و کریستنسن و مدل نظریه‌پردازی ون دی ون از جمله‌ی آثار دیگر در حوزه‌ی نظریه‌پردازی هستند.عشق به روش در این روش‌شناسی‌ها،جدای از نظریه‌ی کارل وایک،نظریه‌پردازی را در چنبره‌ی محدودیت‌های سخت اثبات پژوهشی قرار داده است.ترس از تولید نظریه،در رشته‌ی مدیریت،حاصل این محدودیت‌هاست.چگونه می‌توان با رعایت دغدغه‌های روش‌شناسانه در این حوزه اظهار نظر کرد؟مؤلف با نقد روش‌شناسی‌های موجود در زمینه‌ی نظریه‌پردازی،نوعی روش‌شناسی عمومی نظریه‌پردازی ارایه داده است که مدعی است می‌تواند جسارت نظریه‌پردازی را در افراد ارتقا دهد.این روش‌شناسی از برخی عناصر روش‌شناسی‌های قبلی استفاده کرده؛اما کلیتی متفاوت از آنها ارایه می‌دهد.پس از ارایه‌ی چارچوب روش‌شناسی،نمونه‌هایی از نظریه و گونه‌شناسی‌های تدوینی براساس این روش‌شناسی مطرح خواهد شد.
Machine summary:
"1. شناخت موضوع بحث‌انگیز یا تشخیص نابهنجاری بیشتر پژوهشگران کمی و کیفی پژوهش نظریه‌پردازی(برای مثال:دوبین،8791؛هیرن، 8591؛فریز،0891؛بلاکوک،9691؛کوهی،9891؛لین هام،2002؛ون دی ون،7002؛ وتن،9891؛آیزنهارت،9891)نقطه‌ی آغازین نظریه‌پردازی را تشخیص یک مسئله قرار داده‌اند؛حتی کارل وایک(9891)که مدعی است نظریه‌سازی نوعی تخیل نظام‌مند است،نخستین عنصر و مرحله‌ی نظریه‌سازی را«بیانیه‌های مسئله»ذکر می‌کند.
گرچه نابهنجاری علمی،در نگاه توماس کهن(3831)صرفا در حوزه‌ی نظری معنا دارد،نظر مؤلف این است که راه حل عملی یک مسئله اگر در گذر زمان نتواند کارآمدی خود را نشان دهد،دچار نوعی نابهنجاری شده است؛بنابراین،گام نخست در نظریه‌پردازی می‌تواند تشخیص موضوع بحث‌انگیز و نابهنجاری باشد؛اما این شناخت به داشتن دانش در مورد پدیده‌ی مورد بررسی(پدیده‌ی عملی یا نظری)و روش‌شناسی‌ها و شیوه‌های نظریه‌پردازی بستگی دارد.
مینتزبرگ(5002)از واژه‌ی«شگفت‌آور»3استفاده می‌کند و مدعی است نظریه،به صورت غیر منتظره‌ای،از بطن تخیل نظام‌مند نظریه‌پرداز می‌آید و باید دیگران را شگفت‌زده و به عبارت دیگر،نگاه‌های دیگران را به خود جلب کند؛دیگران باور کنند که پدیده‌ی تئوریزه شده آن‌طور که نظریه‌پرداز تئوریزه کرده،رفتار می‌کند؛در عین حال، نوعی زیبایی در چیدمان،روابط و تعاملات نظریه به ذهن خواننده متبادر کند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 5:روش جامع نظریه‌پردازی پیشنهادی مؤلف ویژگی‌های بارز روش‌شناسی حاضر *روش‌شناسی حاضر ضمن آنکه مراحل تدوین نظریه را به نحوی نظم می‌دهد که خواننده بداند چگونه کار نظریه‌پردازی را شروع کند و خاتمه دهد،از تنگناهای روش‌شناختی سایر روش‌شناسی‌ها به دور است و در عین حال،اصول سایر روش‌شناسی‌ها نیز در آن نقش ایفا می‌کنند."
(
, 
, 
)
