Abstract:
در این مقاله بر آنیم با نگاهی کوتاه به زندگی و آثار عارف نامی«چیترال»،«بابا سیر»، شناختنامهای از او ارائه داده،دیوان او را که شامل 225 غزل،پنج مخمس،11 رباعی و یک فرد است،معرفی کنیم.این دیوان که از 200 سال پیش تاکنون چاپ نشده بود،تصحیح و تنقیح شده است.نگارنده،دیوان فارسی بابا سیر را به زبان اردو ترجمه و شرح کرده است.در این مقاله گزارشی از مراحل تهیهء نسخه و چاپ دیوان او به فارسی ارائه میشود.
Machine summary:
"شاهنامهء چیترال بابا سیر در زمان حیات وی چاپ شد؛ولی دیوان فارسی وی که از 002 سال پیش در اختیار مردم قرار گرفته بود، به چاپ نرسید.
شعرهایی که بابا سیر به زبان محلی«کهوار»سروده مورد پسند خاص و عام است و این در حالی است که شعر فارسی و سنت ادبی مسلمانان برای او شناخته شده نبود.
این مسأله شاید بدین علت باشد که این سرزمین در گذشته با کشورهای همجوار آسیای میانه و چین ارتباط تاریخی و جغرافیایی داشته است و ممکن است که در آن زمان نویسندگان دولتی و تاریخنویسان در نوشتههایشان اسم آن را برده باشند؛اما بعدها به علت جدایی پاکستان و هند و معمول شدن زبانها و علوم رایج در این منطقه،تاریخ آن نیز زیر سایهء فرهنگهای مختلف رفته باشد و در نتیجه ممکن است اهالی این خطه با آن بخش از تاریخ سرزمینشان که به زبان آنها نوشته شده است آشنا نبوده،یا حتی از وجود گویندگان و شاعران منطقه آگاه نبوده باشند.
اما چرا بابا سیر برای ابراز افکار خود زبان فارسی را انتخاب کرده است؟بر تمام اهل علم و ادب آشکار است،زمانی که بابا سیر زندگی میکرد،زبان اداری چیترال،فارسی بود و کشورهایی که بیشتر مربوط به سرزمین بابا بودند، فارسیزبان بودند؛علاوه بر این،در مدارس چیترال فارسی تدریس میشد و کتابهای دینی به زبان فارسی،اهمیت خاصی داشت؛بنابراین برای همهء مردم یاد گرفتن و خواندن فارسی لازم بود."