Machine summary:
"نشر کتاب اندیشه های کلامی علامه حلی به قلم زابینه اشمیتکه و برگردان آن به فارسی از سوی بنیاد پژوهش های اسلام آستان قدس رضوی (ع), از این حیث بسیار مغتنم است; شاید دوره تازه ای در شناخت آثار و آرای این بزرگمرد باشد.
همچنین طبیعی است این معتزلیان, افزون بر آنچه پیشینیانشان از اندیشه های کلامی اهل بیت ـ علیهم السلام ـ و پیروانشان اخذ کرده اند, باز تحت تأثیر آموزه های اهل بیت ـ علیهم السلام ـ که خصوصا در روزگار ولایت عهدی امام رضا ـ علیه السلام ـ به طور وسیعی به گوش ارباب کلام رسیده بود و پس از آن نیز با قدرتی قابل توجه توسط متکلمان, شیعه ترویج می شد, قرار گیرند.
می دانیم که او در همان نوجوانی در حله (کتاب های مهم اهل سنت, مانند موطأ مالک بن انس, [حدیثنامه موسوم به] صحیح بخاری, مسند احمد بن حنبل و سنن ابوداوود را فراگرفته بود) (ص26); همچنین خود بیان می کند که از فقیه حنفی تقی الدین عبدالله بن جعفر بن علی صباغ کوفی نیز کسب علم کرده و تفسیر الکشاف عن حقائق التنزیل, نوشته جارالله محمد بن عمر زمخشری … را از او آموخته است.
اگر این سخن زابینه اشمیتکه را بپذیریم که (مذهب ابوالحسین بصری بر آرای کلامی علامه حلی اثری سازنده داشت) (ص 241), باز جای این چون و چرا باقی است که اولا مذهب بصری تا چه اندازه ابداعی و غیرمتأثر از پیرامونش بود; ثانیا دلیل استقلال یک متفکر لزوما در ناهمسویی و ناهمرائی اش با دیگران نیست, چه به قول قدما (طریق العقل واحد) و …; ثالثا بهره وری علامه حلی از بصری در کلیت عقاید است و اصل و ثوابت کلام شیعی, یا در شیوه تبیین, و اسلوب درک/قرائت معارف."