Abstract:
در کنوانسیون حقوق کودک،فرزندخواندگی مورد قبول قرار گرفته و برای فرزندخوانده همان حقوق و مزایای فرزند طبیعی مقرر شده است.ایران با حقو شرط خود،این کنوانسیون را در مواردی که مغایر با موازین اسلامیباشد مورد قبول قرار نمیدهد.براساس فقه اسلامی فرزندخواندگی پذیرفته نیست.لذا،قوانین داخلی ایران فرزندخواندگی را به جز در مورد اقلیتهای مذهبی به رسمیت نمیشناسد.در سال 1353 باتوجه به نیاز مبرم جامعه به حمایت از اطفال بدون سرپرست،نهادی مشابه تحت عنوان"سرپرستی کودکان بدون سرپرست" ایجاد شد.نهاد اخیر تا حد زیادی با مقررات کنوانسیون حقوق کودک در مورد فرزند خواندگی هماهنگ است.در حالحاضر،وجود افراد بیسرپرست بسیار اعماز ایرانی یا خارجی در قلمرو ایران و ضورترت حمایت از آنان سوالات متعدد را مطرح ساخته است. تحقیق اخیر پس از تبیین مفهوم فرزندخواندگی،نحو پذیرش فرزندخواندگی در ایران، تفاوت فرزندخواندگی بین ایرانیان شیعه و غرشیعه و فرزندخواندگی اتباع خارجه در قلمرو ایران یا اتباع ایرانی در خارجه و سوالات مرتبط دیگر را مورد بررسی قرار داده و پاسخهای لازم را ارائه مینماید.
Machine summary:
"بنابراین،هرگاه اتباع خارجی در ایران بخواهند،فرزندی را تحت سرپرستی داشته باشند باتوجه به ماده 1 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست که مقرر میدارد:«هر زن و شوهر مقیم ایران میتوانند با توافق یکدیگر طفلی را با تصویب دادگاه و طبق مقررات این قانون سرپرستی نمایند»؛چون عبارت«زن و شوهر مقیم ایران»اعماز اتباع ایران و خارجه میباشد لذا تقاضای آنان مورد قبول گرفته و قانون حاکم در مرحله ایجاد حق، قانون ایران خواهد بود.
به همین دلیل زوجین خارجی متقاضی سرپرستی باید دارای شرایط مذکور در ماده 3 قانون فوق بوده و احراز شرایط نیز با دادگاه ایران است و این دادگاه به استناد مواد 7 و 8 قانون مذکور،قوانین عمومی ایران از قبیل مقررات قانون مدنی و قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست 3531 را ملاک قرار میدهد.
لیکن، بنظر میرسد چون منظور اصلی از اینگونه مقررات،رعایت غبطه و مصلحت مولی علیه و فرزندخوانده میباشد و در ماده 2 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست و در ماده 02 کنوانسیون حقوق کودک به موضوع تأمین منافع مادی و معنوی طفل و منافع عالیه کودک اشاره شده لذا به نظر میرسد که در این خصوص،باید قانون دولت متبوع فرزندخواهده و کودک تحت سرپرستی را ملاک عمل قرار داد.
لیکن باتوجه به اینکه فرزندخواندگی در ایران برسمیت شناخته نشده در این مورد بنظر میرسد که در مرحله ایجاد حق،در هرحال اعماز وحدت و یا اختلاف تابعیت پدرخوانده(یا مادرخوانده) با فرزندخوانده یا طفلی که تحت سرپرستی قرار میگیرد،به موجب ماده 1 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست مصوب 3531،قانون ایران حاکم بر موضوع خواهد بود."