Abstract:
خلیجفارس و دریای عمان اهمیت خود را بیشتر نشان میدهند.خلیجفارس،حلقه ارتباطی میان تمدنهای مرکزی داخلی با جزایر و بنادر جنوب ایرانشهر،عراق،بین النهرین،هند،چین،شرق و جنوب شرقی آسیا،مصر و آفریقای شرقی بوده است.تسلط بر این حوزه آبی استراتژیک ضامن کسب ثروت و قدرت بیشتر برای همه حکومتها و ملتها در ادوار تاریخ بوده است.خلیجفارس از سپیده دم تاریخ،از پیدایش تمدنهای درخشان بینالنهرین و امپراطوریهای آریایی مادها،هخامنشی،پارت و ساسانی،از دیدگاه اقتصادی اهمیتی فراوان داشته است.آثار باستانی مکشوف در تمدنهای ما قبل تاریخ ایران نیز نشان میدهد که خلیجفارس و دریای عمان در روابط تجاری و تبادلات بازرگانی بین شهرها و زیستگاههای کهن ایران با جنوب شرق آسیا،اروپا و آفریقا نقش داشته است. بسیاری از نواحی فرهنگی و تمدنی ایران پیش از حکومت آریاییها در سیلک کاشان،گیان نهاوند، حصار دامغان،شهر سوخته زابل،تل ابلیس،تپه یحیی،شهداد کرمان،شهر قدیم جیرفت و عیلام به نوی در ارتباط با این حوزه دریایی بودهاند و باتوجه به بعد مسافت این مناطق نسبت به کرانههای
Machine summary:
"پیدایش اجتماعات مدنی و نظامهای سیاسی در بین النهرین و گرایش به توسعه ارضی و دریایی به شناخت و حاکمیت بیشتر بر جزایر و بنادر این مناطق منجر شد،پیشرفت فنون کشتیسازی و دریانوردی،شناخت راههای بازرگانی زمینی و دریایی تعامل با مراکز برجسته اقتصادی دنیای قدیم چون هاراپا و موهنجودارو در شبهقاره هند و ماگان،ملوفه و دیلمون در محدوده آبها و سرزمینهای خلیجفارس و دریای عمان علاوه برا این روابط تجاری با سواحل دوردست اقیانوس هند تا آفریقای شرقی،وجود بخشهای وسیع بازرگانی بومی و خارجی در منطقه، تاسیس شرکتهای تجاری و مهاجر نشینهای اقتصادی با شعبههای مرتبط با یکدیگر در مناطق گوناگون،توانمندی زراعی بین النهرین و نیاز شدید به واردات برخی کالاها بویژه انواع سنگ و کانیهای فلزی،ارتباط تجاری و پیوستگی فرهنگی نزدیک مناطق پابندر ایران مرکزی و داخلی،فعل و انفعالات دریای جنوب که برخی از این مراکز تمدنی جهانی باستانی چون سیلک کاشان،گیان نهاوند،شهر قدیم دامغان،شهر سوخته سیستان،تل ابلیس،تپه یحیی،شهداد کرمان،شهر جیرفت و عیلام از نظر قدمت مدنیت همطراز و یا حتی کهنتر از همنوعان خود در بین النهرین بودند و نقش ترانزیت و واسطهای خلیجفارس که بسیاری از مردم آن با استفاده از مکان باراندازی و بارگیری در توزیع کالاها به سرزمینها و بازارهای متقاضی گوناگون جهان شرکت فعال داشتند.
بسیاری از نواحی فرهنگی و تمدنی ایران پیش از حکومت آریایها در سیلک کاشان، گیان نهاوند،حصار دامغان،شهر سوخته زابل،تل ابلیس،تپه یحیی،شهداد کرمان،شهر قدیم جیرفت و عیلام به نوعی در ارتباط با این حوزه دریای بودهاند و باتوجه به بعد مسافت این مناطق نسبت به کرانههای خلیجفارس و دریای عمان اهمیت خود را بیشتر نشان میدهند."