Abstract:
هدف این مقاله بررسی ماهیت عملکرد فهرستهای دستیابی بر خط همگانی و علامتشناسی است.همچنین سعی شده ابهاماتی که در زمینه اپکهای کتابخانهای و نحوه عملکرد آنها وجود دارد مورد بررسی قرار گیرد.این پژوهش به دنبال بررسی چندین مفهوم مورد بحث در تمام سیستمهای فهرستنویسی و نمایهسازی از جمله شرایط لازم برای سازماندهی و بازیابی،توصیف و طبقهبندی است.وجود ابهام در واژهها و نامشخص بودن کد ارتباطی و علائم زبانی اصلیترین علل ایجاد مشکلات متعددی است که اپکها با آن روبهرو هستند.در نتیجه فهم این مطلب براساس فرضیه برای انجام طرح بهینهسازی اپک اجتنابناپذیر است. برای اینکه اپک عملا قابل استفاده باشد،باید اطلاعات بالقوه و پیچیده موجود در آن را تجزیه و به بخشهای سادهتری تبدیل کرد که قایل مدیریت باشند.آنچه از اپک استنباط میشود این است که حتی در صورتی که ساختارهای داده و مفاهیم نمایه شده به طور دقیق و روشن مشخص نشده باشند،باز هم امکان اعمال بازیابی را به محقق میدهد.اپکها چارچوب ضروری مورد نیاز بازیابی اطلاعات را زمانی که اطلاعات ارائه شده است،ارائه میدهند.به عبارتی اپکها تا اندازهای دربردارنده مفاهیم سواد اطلاعاتی هستند؛به این مفهوم که برای بازیابی اطلاعات از طریق اپکها هر قدر شخص با مفاهیم موضوعی مورد بازیابی آشناتر باشد بهتر میتواند به اطلاعات مورد نیاز دست یابد فهرستها در یک محیط بر خط قادرند به آسانی فراتر از محیط کتابخانه حرکت کرده و دامنه وسیع و رو به رشدی از انوع اطلاعات غیر سنتی را به ثبت برسانند.البته باید توجه داشت که در چنین حرکتی، تنشهایی بین نقشهای آنها به عنوان نمایه و منابع اطلاعاتی ایجاد خواهد شد.
Machine summary:
"فهرستهای برخط کتابخانهای در بالاترین سطح خود حداقل سه عملکرد مجزا خواهند داشت: عملکرد اول:اپک به عنوان یک پایگاه داده کتابشناسی،یک نسخه فهرست برگه الکترونیکی ارائه میکند که در واقع جایگزین فهرست برگههای سنتی بوده و شاخصی برای دسترسی کاربر به یک کتاب خاص است.
فعالیتهای مربوط به فهرستنویسی به عهده پرسنل بخش فنی کتابخانه است و این عناصر برای کتابداران بخش مرجع کتابخانه چندان شناخته شده نیستند؛حتی اگر کاربر به طور کامل با مارک 12 نیز آشنا باشد،نمیتواند فیلدهای فرعی را که به صورت عنوان با کلمات کلیدی مشخص شدهاند به طور دقیق شناسایی کند.
سیستمهای ردهبندی مورد استفاده در کتابخانهها اغلب شامل ردهبندی کتابخانه کنگره،ردهبندی دهدهی دیوئی و سرعنوانها موضوعی است تا نظریهای را وضع کنند تا کاربر مجبور به پذیرش آن شود و بدین ترتیب فرآیند ارتباطات بهینهسازی گردد؛برای مثال ارقام به کار رفته در ردهبندی دهدهی دیویی ویژه امور تاریخی،تقدم و برتری فرهنگی اروپا نسبت به دیگر نقاط جهان را با اختصاص دادن عدد049 به این قاره نشان میدهد.
یکی از این کلمات (intuitive) است که به معنی درک مستقیم و ذاتی است واضح است شهودی که در مدلی که قبلا ارائه شد جستوجوی اپک هرگز به صورت شهودی و درک مستقیم نیست بلکه جستوجو به کد و رابطه بین نماد و مفهوم بستگی دارد،«نماد»و«مفهوم»هر دو اختیاری و قابل یادگیریاند،درک مستقیم و ذاتی وابستگی بین نماد و مفهوم را کنار میگذارد و کاربران را مجبور میکند نمای تقلیل یافتهای از کد را که توسط خود کاربر تهیه شده بپذیرند."