Abstract:
<P>فرزندآوری در نظام خانواده از چالشهای جدی زوجین در عصر کنونی است.میان فقهای امامیه در اینکه فرزندآوری جزء ماهیت شرعی و مقتضای ذات عقد نکاح محسوب نمیشود،اختلافی نیست لیکن دربارهء اقتضای اطلاق آن،دیدگاههای فقیهان متفاوت است:1)فرزندآوری از مقتضای اطلاق عقد نکاح تلقی میشود اما این حق فقط به زن اختصاص دارد؛2)فرزندآوری از مقتضای اطلاق عقد ازدواج به شمار نمی- آید و تنها پشتوانهء قانونی طرح دعوای قضایی در این خصوص اینست که فرزندآوری در ضمن عقد نکاح یا براساس تبانی عقد بر پایهء آن به یک ضمانت الزامآور تبدیل گردد. نوشتار حاضر با مطالعهء تحلیلی به بررسی دلایل آرای یاد شده میپردازد و در نهایت،با رهیافت فقهی اتقان دیدگاه دوم را اثبات و برای پیشگیری از تبعات احتمالی(کاهش یا زوال نسلها)ناشی از نظریه برگزیده،راهکارهایی را ارائه میدهد و پیشبینی ماده قانونی مصرح را در حقوق موضوعه پیشنهاد میکند.</P>
Machine summary:
"این نوشتار با مطالعه تحلیلی و با رهیافت فقهی به تبیین جایگاه استیلاد و فرزندآوری در کانون خانواده و این مساله میپردازد که آیا فرزندآوری از ماهیت شرعی عقد ازدواج و یا مقتضای اطلاق آن و مانند مباشرت از حقوق زوجین تلقی میشود تا در صورت استنکاف یکی از زوجین از فرزندآوری،مجوزی برای طرح دعوای اجبار طرف مقابل به آن فراهم گردد؟یا این جزء مقتضای عقد ازدواج نیست و به دلیل فقدان عنصر الزامآور بودن دعوا،طرح دادخواست محرومیت از فرزندآوری از جانب زن یا مرد مسموع نخواهد بود؟به عنوان مثال آیا برای زن جایز است تا با خوردن داروهای ضد بارداری،مرد را از داشتن فرزند محروم کند در حالی که مرد به این امر راضی نیست؟یا برعکس،آیا مرد نیز میتواند بدون رضایت زن،او را از فرزندآوری محروم کند؟و در این صورت طرف مقابل حق خواهد داشت که او را از این اقدام(محرومیت از فرزندآوری به طریق مختلف)منع کند؟بر فرض اینکه حکم تکلیفی محرومیت از فرزندآوری،عدم جواز باشد حکم وضعی آن چیست؟آیا حکم فرزندآوری نیز مانند بیع است که وقتی عقد میان متبایعین به صورت مطلق انعقاد میگردد و اطلاق عقد،نقد بودن ثمن را اقتضاء میکند و عدم تسلیم آن هم حکم تکلیفی دارد و هم حکم وضعی،حکم تکلیفی آن ارتکاب گناه و حکم وضعی آن ضمان فرد در قبال فروشنده است و اگر تسلیم نکند او نیز حق تحبیس پیدا میکند یا نه؟ بررسی و تعریف مقتضای عقد نکاح قبل از ورود به بحث ضروری است."