Abstract:
یکی از ویژگیهای اساسی انسان آگاهی از رفتار خود و برخورداری از نیروی تفکر است؛ لذا انسان میتواند با آگاهی از رفتار خود هنگام برخورد با مسائل از قدرت تفکر خویش بهره ببرد.در این میان تفکر امکان دستیابی به حقیقت را عنایت بههم ریختگی حوادثی فراهم میکند که انسان را احاطه کرده است.و او را در درک کامل قضایا رهنمون میسازد. تفکر انتقادی آمیزهای از دانش،نگرش و مهارت بهکار بردن این توانایی در حیطه عمل است. در این مقاله پس از تبیین اهمیت و ضرورت تفکر انتقادی،مروری اجمالی بر مفهومشناسی تفکر انتقادی صورت میگرد و سپس چگونگی آموزش و ایجاد این نوع تفکر در فراگیران بیان میشود.با توجه به مطالعات انجام شده،پیشنهاد میشود که بازاندیشی مربیان در شیوههای تدریس،درونی کردن ضرورت تفکر انتقادی در مربیان،آموزش کافی در ارتباط با شیوههای ارائه این توانایی و سرانجام الزام کاربرد شیوههای آموزشی مبتنی بر تفکر انتقادی در کلاس،تفکر انتقادی فراگیران ارتقا یابد.
Machine summary:
"در کل میتوان گفت تفکر انتقادی فرایند قضاوت خود تنظیم و هدفداری است (1)- Alvin Toffer (2)- Abott که سبب حل مشکلات و تصمیمگیری مناسب در فرد میشود این درحالی است که روشهای رایج آموزشی،افرادی با اطلاعات نظری فراوان تحویل جامعه میدهد که از حل کوچکترین مسائل جامعه در آینده عاجز هستند بهگونهای که گاه حتی بخش اندکی از این اطلاعات را به یاد نمیآورند و یا در صورت یادآوری،این اطلاعات منسوخ شده به شمار میآید؛به عبارت دیگر روش آموزش سنتی در دانشگاهها در بشتر مواقع،مخلوطی از اطلاعات و مفاهیم را به دانشجویان ارائه میکند؛اما آنان را در تجزیه و تحلیل،اولویتبندی و سازماندهی دانش نو ظهور، که لازمه تفکر انتقادی است و به یادگیری مؤثر و با معنی منجر میگردد به حال خود میگذارد.
نقش معلم در پرورش تفکر انتقادی با عنایت به حجم وسیع اطلاعات در دسترس و نارسایی سیستم آموزش سنتی در آماده کردن حرفهای فراگیران،لازم است نقش مراکز آموزشی بهعنوان مخزن اطلاعات و استادان به عنوان سخنران و انتقال دهنده اطلاعات تغییر کند و فراگیران نیز به جای اینکه صرفا به کسب و حفظ اطلاعات بپردازند،لازم است مهارت خویش را در تفکر و استدلال افزایش دهند و اطلاعات موجود را پردازش کنند و آنها را به کار بندند؛به عبارت بهتری وظیفه مؤسسات آموزشی،رشد و پروش مهارتهای تفکر انتقادی فراگیران است که موجب شناخت علمی و کسب معرفت صحیح میشود.
با درنظر داشتن این موارد اگر مسئولان و متخصصان تعلیم و تربیت میخواهند افراد آینده جامعهمان،یعنی همین دانش آموزان کنونی مدارس،افرادی مفید برای جامعه باشند و نظام آموزشی نیز با موفقیت وظیفه خود را انجام دهد،پیشنهاد می شود که به تفکر انتقادی به منزله ضرورتی انکارناپذیر در مسائل علوم تربیتی و آموزش و پرورش توجه کنند."