طهران تا تهران Introduction and review

تهران پایتخت ایران در مسیر حیات اجتماعی و سیاسی خود همیشه در تلاطم حوادث بوده است و بسیار فرازونشیب‌ها را از سر گذارنده تا خود را به عنوان کانون توجهات و تصمیم‌گیری‌های کلان قرار دهد.شهری‌ که باید به تاریخ آن با یک بازنگری علمی دوباره نگاه شود تا بتواند ساختاری صحیح را برای آینده‌ی خود ترسیم کند.شهری که پیش از دویست سال است مورد توجه است.شهری که به خود می‌بالد از روستایی‌ خوش آب‌وهوا تبدیل به مرکز پرجوش و خروش فعالیت چندین میلیون‌ انسان و پایگاه شکوه و جلال شهرهای ایران تبدیل شده است.

"طهران تا تهران *امید اخوی مدرس دانشگاه پیام نور استان تهران (به تصویر صفحه مراجعه شود) *تهران؛جغرافیا،تاریخ،فرهنگ *نویسندگان:مصطفی مومنی،علی اشرف صادقی،فرزانه‌ ساسان‌پور،سید حسین نصر *ناشر:نشر کتاب مرجع،چاپ اول،9831،061 صفحه چکیده تهران پایتخت ایران در مسیر حیات اجتماعی و سیاسی خود همیشه در تلاطم حوادث بوده است و بسیار فرازونشیب‌ها را از سر گذارنده تا خود را به عنوان کانون توجهات و تصمیم‌گیری‌های کلان قرار دهد. (زاوش،0731،ص 091) در این بخش در مورد جمعیت استان تهران هم صحبت می‌شود و به نظر می‌رسد نویسنده براساس نگاهی آماری به شهرها و دهستان‌ها و بخش‌ها از قنوات حوالی تهران و شمیران،که اکنون دیگر نام و نشانی نمی‌یابیم، می‌توان این‌ها را نام برد:قنات عین الحیات که آب آن به شهر می‌آمد،قنات‌ گلمان دره،قنات زرافشان که در بالای باغ صبا ظاهر می‌شد،قنات ارغوانیه، قنات قلعه ونک،قنات فرمانفرما،قنات الهیه،قنات باغشاه و... نویسنده این بخش زنده‌یاد دکتر مصطفی مومنی به خود شهر تهران‌ می‌پردازد و در مورد موقعیت جغرافیایی و وضع گسل‌ها و زلزله‌خیزی آن،آب و هوا،و آب مصرفی بحث می‌کند. توجه‌ نادر شاه به شهر به گونه‌ای بود که در 2511 به فرزند خود،رضا قلی میرزا فرمان‌ حکومت تهران را داد و کل ولایت تیول رضا قلی میرزا شد و فراجات مالیات به او تعلق گرفت»(ص 83)مؤلف با آوردن این مطالب از اهمیت استراتژیک تهران‌ می‌گوید و در قسمت بعد هم به تهران دوره‌ی زندیه می‌پردازد و به‌طور خلاصه‌ از کارهای عمرانی کریم خان یاد می‌کند. (ص 64) مولف به تهران دوره‌ی پهلوی هم می‌پردازد ولی نه به گستردگی دوره‌ی قاجار و این یکی از ضعف‌های مسلم این بخش است و در جایی از ابنیه‌های تهران‌ صحبت می‌کند و آن‌ها را بیشتر متاثر از معماری آلمانی می‌داند که ظواهر فرهنگ باستانی ایران در آن مشاهده می‌شود."