Abstract:
انگیزههای کانت برای ارائهء نظریهء دینامیکی ماده را بهتر بشناسیم. کانت در بنیادهای ما بعد الطبیعی علم طبیعی،تلاش میکند تا با فراهم آوردن بخشی محض برای فیزیک نیوتنی،آن را به علم به معنای حقیقی کلمه تبدیل کند.او در ضمن این کار،فیزیک نیوتنی را از مفاهیمی که از نقطه نظر فلسفهء نقدی تهی و فاقد و جاهتاند پیرایش کرده و تلاش میکند مفاهیمی سازگار با این فلسفه را جایگزین آنها کند.در نتیجه او در چندین موضع مهم در تقابل کامل با نیوتن قرار میگیرد که یکی از این مواضع،بحث ماهیت ماده است.نیوتن از قائلان به نظریهء اتمیسم است حال آن که کانت در برابر این تلقی،نظریهء دینامیکی ماده را مطرح میکند.طبق این نظریه ماده ذاتا دارای نیروهای بنیادینی است که امکان ماده مبتنی بر آنهاست.او با برشمردن ایرادات اتمیسم از نقطه نظر فلسفهء استعلایی،نظریهء جدید خود را همساز با این فلسفه پیشنهاد میدهد.در این مقاله تلاش بر این است که با بررسی متقابل این دو نظریهء رقیب،
Machine summary:
"در ادامه پس از بحث کوتاهی یرامون تجدید حیات اتمیسم در دوران جدید و مهمترین قائلان به این نظریه،به توضیح نظریهء دینامیکی ماده بر مبنای فصل دوم کتاب بنیادها خواهیم پرداخت و تلاش میکنیم تا انتقادات کانت به اتمیسم و انگیزههای او برای طرح نظریهاش را تاحد امکان تبیین کنیم.
به این مسأله در بنیادها نیز اشاره میشود:«لامبرت و دیگران آن ویژگی که ماده توسط آن مکان را پر میکند،صلابت نامیدند(که اصطلاحی نسبتا مبهم است)و مدعی بودند که این[ویژگی]را باید لااقل در جهان محسوس خارجی در هر چه وجود دارد(جوهر)فرض کرد.
او در جملاتی کوتاه نظریهء دینامیکی را مرور کرده مینویسد: اصل کلی دینامیک طبیعت مادی این است که هر چیز واقعی در متعلقات حواس بیرونی اگر تنها تعینی از مکان(محل،امتداد و شکل)نباشد،باید بهعنوان نیروی محرکه در نظر گرفته شود.
ولی از طرف دیگر در نتیجهء آن،از [نظریهء]جذب بیواسطه56حقیقی در برابر تمام مغالطات ما بعد الطبیعهای که خود را به گمراهی میکشاند66،دفاع شده و ضرورت[این جذب]بهعنوان نیرویی بنیادی برای امکان مفهوم ماده اعلام میشود.
مفصلترین بحث کانت در زمینهء اتمیسم در انتهای فصل ارائه میشود: اما اکنون در ارتباط با روند علم طبیعی برای پرداختن به مهمترین وظیفهاش-یعنی توضیح و تبیین تنوع خاص مواد که بالقوه نامتناهیست-تنها یکی از این دو مسیر را میتوان برگزید: [مسیر]مکانیکی[که]با ترکیب[امور]مطلقا پر و مطلقا تهی[تنوع مواد را توضیح میدهد] و در مقابل آن،مسیر دینامیکی،که به منظور توضیح تمام تفاوتهای مواد،تنها به تنوع در ترکیب نیروهای نخستین دفع و جذب متوسل میشود."